กรณีศึกษา การแบ่ง Class ของหุ้น เพื่อกุมอำนาจบริษัท /โดย ลงทุนแมน
การถือหุ้น เปรียบเสมือนการเป็นเจ้าของกิจการ และผู้ถือหุ้นมีสิทธิ์ที่จะเลือกผู้บริหาร และกำหนดทิศทางของบริษัท

แต่รู้หรือไม่ว่า ประโยคนี้อาจจะไม่ได้จริงเสมอไป ยกตัวอย่างเช่น

ถ้าผู้ถือหุ้นใหญ่ทุกคนของ META รวมตัวกันโหวตไล่ Mark Zuckerberg ออกจากตำแหน่ง CEO ของบริษัท แต่ก็ไม่สามารถไล่ชายคนนี้ ลงจากตำแหน่งได้

แล้วทำไมผู้ถือหุ้นซึ่งเปรียบเสมือนเจ้าของบริษัท ถึงไม่สามารถไล่ CEO ออกจากบริษัทได้
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
╔═══════════╗
ภาวะเงินเฟ้อ ตลาดผันผวนแบบนี้ ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
คำตอบของเรื่องนี้ ก็คือโครงสร้างของผู้ถือหุ้นในบางบริษัท รวมถึง META นั้น แตกต่างจากบริษัทอื่น ๆ

โดยมีการแบ่งประเภทของหุ้นในบริษัท ออกเป็นหลายประเภท ซึ่งของ META นั้นจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ

แบบแรกคือ หุ้น Class A ที่นักลงทุนซื้อขายในตลาด NASDAQ โดยทั่วไป ซึ่งมีจำนวนทั้งสิ้น 2,248 ล้านหุ้น และผู้ถือหุ้นทุกคนมีสิทธิ์ออกเสียงในที่ประชุมที่ 1 เสียง ต่อ 1 หุ้น

แต่ในขณะเดียวกัน META ก็ยังมีหุ้นอีกชนิดที่เรียกว่า หุ้น Class B ซึ่งไม่ได้ซื้อขายอยู่ในตลาด NASDAQ

แต่ถูกถือโดยผู้ก่อตั้งและพนักงานระดับสูงเพียงไม่กี่คน โดยมีปริมาณรวมกันถึง 402 ล้านหุ้น และ Mark Zuckerberg คนเดียว ก็ถือหุ้น Class B มากถึง 90%

ประเด็นหลักคือ หุ้น Class B จะมีความพิเศษกว่าหุ้น Class A ด้วยการมีสิทธิ์ออกเสียงในที่ประชุม มากถึง 10 เสียง ต่อ 1 หุ้น

นั่นหมายความว่า Mark Zuckerberg จะมีสิทธิ์ในการโหวต มากถึง 58% จากสิทธิ์ในการโหวตทั้งหมดของบริษัท

เท่ากับว่าเป็นไปไม่ได้เลยที่ผู้ถือหุ้นทั้งหมด จะรวมตัวกันโหวตไล่ Mark Zuckerberg ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งบริษัท และดำรงตำแหน่ง CEO ออกจากบริษัท

ไม่เพียงแค่หุ้น META เท่านั้น ที่มีระบบการจัด Class เพราะแม้แต่ Alphabet บริษัทแม่ของ Google เอง ก็มีการแบ่งผู้ถือหุ้นมากถึง 3 Class

โดยที่ถ้าเราซื้อหุ้น Alphabet ด้วยตัวย่อ GOOGL จะเปรียบเสมือนการซื้อหุ้น Class A ซึ่งมีสิทธิ์ออกเสียง และได้รับสิทธิประโยชน์เหมือนหุ้นปกติโดยทั่วไป

แต่ถ้าเราซื้อหุ้นตัวย่อ GOOG จะหมายถึง การซื้อหุ้นใน Class C ที่แม้จะได้รับสิทธิประโยชน์เหมือนกัน แต่ผู้ถือหุ้นจะไม่มีสิทธิ์ในการโหวต เพื่อกำหนดทิศทางของบริษัทได้

อีกทั้งยังมีหุ้นใน Class B เหมือนกับ META ที่เหล่าผู้ก่อตั้งและผู้บริหารมีสิทธิ์ในที่ประชุมมากถึง 10 เสียง ต่อ 1 หุ้น

โดยสาเหตุหลักที่บริษัทเหล่านี้ ต้องมีหุ้นหลายชนิด ก็เพื่อให้ผู้บริหาร รวมถึงผู้ก่อตั้งยังสามารถรักษาอำนาจ ในการตัดสินใจทิศทางที่สำคัญของบริษัทได้ และยังลดโอกาสในการถูกควบคุมกิจการ จากบริษัทอื่น ๆ หรือบุคคลภายนอก

และแม้ว่าการแบ่งหุ้นออกเป็น Class อาจจะทำให้นักลงทุนรายย่อยเสียเปรียบ แต่ในบางกรณีการแบ่งหุ้นออกเป็น Class ก็อาจกลายเป็นข้อดีได้เหมือนกัน

อย่างในกรณีหุ้น Berkshire Hathaway ของ Warren Buffett ที่บริษัทนำรายได้กลับไปลงทุน และแทบจะไม่เคยปันผลออกมาเลย

อีกทั้งยังทยอยซื้อหุ้นคืนอยู่ตลอด จนส่งผลให้ราคาของหุ้นอยู่ในระดับสูง ทำให้สภาพคล่องของหุ้นต่ำ

จนบริษัทต้องออกหุ้น Class B ซึ่งมีมูลค่าน้อยกว่าหุ้น Class A ถึง 1,500 เท่า และยังไม่มีสิทธิ์ในการเข้าร่วมประชุมผู้ถือหุ้นเหมือนหุ้น Class A

แต่ผู้ถือหุ้น Class A สามารถแลกหุ้นจาก Class A ไป Class B เพื่อเพิ่มสภาพคล่องให้หุ้นในมือ และสามารถแบ่งขายหุ้นออกมาเพื่อทำกำไรเพียงแค่บางส่วน

หรือในกรณีที่นักลงทุนอยากร่วมเป็นเจ้าของ Berkshire Hathaway ก็สามารถเริ่มต้นลงทุนได้ด้วยการซื้อหุ้น Class B ที่ราคา 1.1 หมื่นบาทต่อหุ้น แทนที่จะต้องใช้เงินมากถึง 16.7 ล้านบาท เพื่อซื้อหุ้น Class A

อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันบริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ไทย ยังไม่มีการแบ่ง Class ของหุ้นเหมือนบริษัทในต่างประเทศ

แต่สำหรับต่างประเทศ มี Class หุ้นหลายประเภท ที่ทำให้เรามีสิทธิ์ที่อาจจะไม่เท่ากับผู้ถือหุ้นคนอื่น ๆ แต่ขึ้นอยู่กับว่าหุ้นที่เราถือให้สิทธิ์อะไรกับเรา

ซึ่งหุ้นที่เราถืออาจจะทำให้เราได้ทั้งเงินปันผล และอำนาจโหวตในบริษัท หรืออาจจะแค่มีสิทธิ์รับเงินปันผล แต่ไม่มีอำนาจใด ๆ ในบริษัทเลยก็ได้..
╔═══════════╗
ภาวะเงินเฟ้อ ตลาดผันผวนแบบนี้ ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
Line - page.line.me/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
TikTok - tiktok.com/@longtunman
Spotify - open.spotify.com/show/4jz0qVn1AL7tRMHiTvMbZH
Apple Podcasts - podcasts.apple.com/th/podcast/ลงทุนแมน/id1543162829
Soundcloud - soundcloud.com/longtunman
References
-https://www.investopedia.com/facebook-stock-fb-5205635#:~:text=As%20of%20Apr.,class%20A%20common%20stock%20outstanding.
-https://www.wallstreetzen.com/stocks/us/nasdaq/meta/ownership
-https://knowledge.bualuang.co.th/knowledge-base/multipleclassshare/
-https://www.investopedia.com/ask/answers/052615/whats-difference-between-googles-goog-and-googl-stock-tickers.asp
-https://www.investopedia.com/ask/answers/021615/what-difference-between-berkshire-hathaways-class-and-class-b-shares.asp
-https://www.vox.com/technology/2018/11/19/18099011/mark-zuckerberg-facebook-stock-nyt-wsj
-https://www.businessinsider.com/facebook-new-stock-structure-2016-4
-https://www.nytimes.com/2009/11/25/technology/internet/25facebook.html