The Sustainable Brand
กรณีศึกษา โมเดลธุรกิจพลังงานยั่งยืน ในแบบฉบับ ปตท.สผ.

เมื่อพูดถึงหุ้นในฝั่งพลังงาน หนึ่งในหุ้นเด่นที่เข้าสู่ตลาดมาแล้วกว่า 27 ปี ก็คือ PTTEP หรือ บริษัท ปตท. สำรวจและผลิตปิโตรเลียม (จำกัด) มหาชน

หากว่า ปตท. เป็นธุรกิจกลางถึงปลายน้ำ ซึ่งจัดหา ขนส่ง และจัดจำหน่ายก๊าซธรรมชาติ ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม
ปตท.สผ. ก็คือธุรกิจต้นน้ำ ซึ่งทำหน้าที่สำรวจและผลิตปิโตรเลียมทั้งในและต่างประเทศ

จุดเริ่มต้นของ ปตท.สผ. น่าสนใจไม่น้อย

35 ปีที่แล้ว การสำรวจและผลิตปิโตรเลียมเป็นเรื่องใหม่ที่ท้าทายสำหรับคนไทย เพราะทั้งยาก ทั้งเสี่ยง ทั้งลงทุนสูง และเราไม่มีความรู้และประสบการณ์มากนัก จากวันแรกบริษัทนี้มีพนักงานไม่กี่สิบคน จนเมื่อเวลาผ่านไป ปัจจุบันมีพนักงานกว่า 4,000 ชีวิต และมีถึง 40 โครงการสำรวจและผลิตปิโตรเลียมใน 15 ประเทศ

โดยแรกเริ่มนั้น ปตท.สผ.ทำธุรกิจด้วยวิธี “ร่วมทุน” กับบริษัทน้ำมันต่างชาติที่เข้ามาทำธุรกิจในประเทศไทย
เรียนรู้ทุกกระบวนการ ทั้งการสำรวจ พัฒนา จนกระทั่งผลิตปิโตรเลียมเองได้

จนมาถึง “จุดเปลี่ยน” ครั้งสำคัญเมื่อทางรัฐบาลมองเห็นถึงความจำเป็นในอนาคต
เลยอนุญาตให้ ปตท.สผ. ซื้อสัมปทานโครงการบงกช ในอ่าวไทย คืนจากบริษัทน้ำมันต่างชาติ

จากนั้น ปตท.สผ. ก็เรียนรู้การสำรวจ พัฒนา และผลิตปิโตรเลียม จนกระทั่งกลายเป็นผู้ดำเนินการแหล่งก๊าซธรรมชาติด้วยตัวเองเป็น “ครั้งแรก” ในปี 2541
แถมยังสามารถทำได้ดีเทียบเท่ากับบริษัทน้ำมันต่างชาติ

ทำให้ ปตท.สผ. ตัดสินใจยกระดับธุรกิจ และการทำงานของตัวเอง
เป็นบริษัทที่สำรวจและผลิตปิโตรเลียมทั้งในอ่าวไทยและต่างประเทศอีกหลายโครงการ
โดยมีเป้าหมายเพื่อตอบสนองความมั่นคงทางพลังงานอย่างยั่งยืน
จากนั้นก็ค่อยๆ ขยายธุรกิจ อย่างมั่นคง และเติบโตอย่างต่อเนื่อง

อย่างไรก็ตามในช่วงที่ผ่านมา ปตท.สผ. ก็ต้องเผชิญกับความท้าทายหลายครั้ง
เมื่อราคาน้ำมันดิบในตลาดโลกต้องเผชิญกับความผันผวนที่เกิดจากสงครามราคา

แล้วเมื่อเจอสถานการณ์แบบนี้ ปตท.สผ. จะปรับตัวอย่างไร?

คำตอบอยู่ในแผน 5 ปี ซึ่งก็คือกลยุทธ์การดำเนินงาน Expand & Execute เพื่อให้สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ Energy Partner of Choice ที่เชื่อว่าการสร้างความร่วมมือกับพันธมิตรทางธุรกิจเพื่อการเติบโต มีความสำคัญมากกว่าการแข่งขัน

Expand คือ ให้ความสำคัญกับการขยายการลงทุนในพื้นที่ที่เชี่ยวชาญ โดยเฉพาะในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ส่วนในตะวันออกกลางจะร่วมมือกับพันธมิตรที่มีความเชี่ยวชาญ

Execute คือ เน้นการเพิ่มปริมาณการผลิตและการสร้างมูลค่าของโครงการปัจจุบัน รวมถึงการเพิ่มปริมาณสำรองปิโตรเลียมโดยเร่งรัดกิจกรรมในโครงการซึ่งอยู่ในระยะสำรวจ

เพื่อรักษาอัตราส่วนปริมาณสำรองปิโตรเลียมต่อการผลิต (R/P Ratio) ที่ 7 ปี

นอกจากนี้ ยังมีการปรับลดต้นทุนธุรกิจในหลายๆ ส่วน
จนปัจจุบัน ปตท.สผ. มีโครงสร้างต้นทุนทางธุรกิจที่ต่ำกว่าหลายๆ บริษัท ในอุตสาหกรรมนี้

ปตท.สผ. ยังมีการปรับแผนการลงทุน
ด้วยการลดสัดส่วนในการลงทุนโครงการเล็กๆ ที่ไม่ได้สร้างรายได้มากนัก
พร้อมกับไปเพิ่มปริมาณการผลิตจากโครงการหลักให้เพิ่มมากขึ้นกว่าเดิม

และแผนที่น่าสนใจอีกอย่างคือการลงทุนในธุรกิจใหม่ ซึ่ง ปตท.สผ. ได้ตั้ง บริษัท เอไอ แอนด์ โรโบติกส์ เวนเจอร์ส จำกัด หรือ เออาร์วี เพื่อให้บริการเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์และหุ่นยนต์ และยังเล็งจะทำธุรกิจใหม่ๆ ที่เกี่ยวเนื่องกับพลังงานอีกหลายอย่าง เช่น ธุรกิจไฟฟ้า พลังงานหมุนเวียน โดยตั้งเป้าว่าธุรกิจใหม่เหล่านี้จะสร้างผลกำไรได้ร้อยละ 20 ของกำไรสุทธิของ ปตท.สผ. ในอีก 10 ปี ข้างหน้า

รู้หรือไม่ว่า สินค้าที่สร้างรายได้หลักของ ปตท.สผ. ไม่ใช่น้ำมันดิบ
แต่เป็นก๊าซธรรมชาติ ที่คิดเป็นสัดส่วนประมาณ 70% ของรายได้ทั้งหมด
โดยดีลส่วนใหญ่ จะเป็นการกำหนดปริมาณซื้อขั้นต่ำไว้ตามสัญญาระยะยาวล่วงหน้าไว้แล้ว
ผลดีก็คือ ความผันผวนของราคาขายจะไม่ส่งผลกระทบมากนัก

ความยืดหยุ่นในการปรับตัวนี้ทำให้ผลการดำเนินงานของ ปตท.สผ. มีความสม่ำเสมอ

ปี 2017 รายได้ 153,198 ล้านบาท กำไร 20,579 ล้านบาท
ปี 2018 รายได้ 176,687 ล้านบาท กำไร 36,206 ล้านบาท
ปี 2019 รายได้ 198,822 ล้านบาท กำไร 48,803 ล้านบาท
3 ไตรมาสแรกของ ปี 2020 รายได้ 128,369 ล้านบาท กำไร 20,137 ล้านบาท
อย่างไรก็ตามผลประกอบการเหล่านี้ จะไม่ใช่ตัวเลขที่สมบูรณ์แบบเลย
หากสังคมและสิ่งแวดล้อมไม่ได้ถูกพัฒนาให้เติบโตไปพร้อมๆ กับธุรกิจ

ซึ่งต้องบอกว่า นับวันเรื่องนี้ได้ยกระดับความสำคัญเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ
จนกลายเป็นหนึ่งในตัวแปรการตัดสินใจของ นักลงทุน, พันธมิตรธุรกิจ,
รัฐบาลของแต่ละประเทศ ที่จะตัดสินใจร่วมลงทุนกับทางบริษัท

แล้ว ปตท.สผ.มีนโยบายเรื่องนี้อย่างไรบ้าง?

แนวคิดหลักๆ ของ ปตท.สผ. ก็คือการใช้เทคโนโลยีที่ดีขึ้นกว่าเดิมเพื่อรักษาสิ่งแวดล้อม โดยหลักคือ
ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก โดยตั้งเป้าลดให้ได้อย่างน้อยร้อยละ 25 ภายในปี 2573
ใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ลดของเหลือทิ้ง ใช้ซํ้า นำกลับมาหมุนเวียนใช้ประโยชน์ใหม่
อนุรักษ์และฟื้นฟูดูแลทรัพยากรธรรมชาติ นิเวศทางทะเลอย่างเป็นรูปธรรม และพัฒนาคุณภาพชีวิตชุมชน

อ่านมาถึงตรงนี้เราคงน่าจะพอเข้าใจคำว่า บริษัทยั่งยืน มีแนวคิดการทำธุรกิจอย่างไร
คงไม่ใช่ แค่การปรับตัวขององค์กรในวันที่โลกหมุนเร็วขึ้นกว่าเดิม
คงไม่ใช่ แค่การสร้างรายได้และกำไรที่เติบโตต่อเนื่องทุกๆ ปี
และคงไม่ใช่ แค่การพัฒนาดูแลสิ่งแวดล้อมให้สวยงาม

เพราะทุกอย่าง มันต้องเดินไปพร้อมๆ กันหมด
เหมือนอย่างที่ ปตท.สผ. ใช้แนวคิดในการทำธุรกิจมาตลอด 35 ปี

จนกลายเป็นกุญแจสำคัญในการเปิดประตูสู่การเป็น
Sustainable Brand ที่สมบูรณ์...
----------------------
Blockdit เป็นแพลตฟอร์ม สำหรับนักอ่าน และนักเขียน
ที่มีผู้ใช้งาน 1 ล้านคน ลองใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อได้ไอเดียใหม่ๆ
แล้วอาจพบว่าสังคมนี้เหมาะกับคนเช่นคุณ
Blockdit. Ideas Happen. Blockdit.com/download
----------------------
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
Line - page.line.me/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
References
-https://www.pttep.com/th/Sustainabledevelopment/Environment/Overviewandexpectations.aspx
-https://www.pttep.com/35Thpttepanniversary/index.html
-https://www.pttep.com/th/Aboutpttep/Visionmissionandcorporatevalue.aspx
-รายงานประจำปี 2562