กรณีศึกษา อิหร่าน ประเทศที่มีน้ำมัน แต่ส่งออกไม่ได้ / โดย ลงทุนแมน

อิหร่านค้นพบแหล่งน้ำมันดิบแห่งใหม่มีจำนวนกว่า 53,000 ล้านบาร์เรล และจะทำให้อิหร่านกลายเป็นประเทศที่มีปริมาณสำรองน้ำมันดิบสูงเป็นลำดับที่ 3 ของโลก เป็นรองเพียงแค่ซาอุดีอาระเบียและเวเนซุเอลาเท่านั้น ประธานาธิบดีฮัสซัน รูฮานิ ของอิหร่านได้กล่าวเอาไว้

แหล่งน้ำมันดิบที่ค้นพบนั้นใหญ่แค่ไหน
มีมูลค่าเท่าไร
แล้วจะส่งผลดีต่ออิหร่านมากแค่ไหน
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง

แต่เดิมนั้นอิหร่านมีปริมาณน้ำมันดิบสำรองกว่า 156,000 ล้านบาร์เรล
การค้นพบแหล่งน้ำมันดิบแห่งใหม่ 53,000 ล้านบาร์เรล จะทำให้อิหร่านมีปริมาณน้ำมันดิบสำรองเพิ่มขึ้นมากถึง 34% และจะทำให้อิหร่านมีปริมาณน้ำมันดิบสำรองรวมกัน 209,000 ล้านบาร์เรล มากเป็นลำดับที่ 3 ของโลก

แหล่งน้ำมันแห่งใหม่ของอิหร่านที่ค้นพบนี้ ตั้งอยู่ในจังหวัด Khuzestan ทางตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศ โดยพื้นที่ดังกล่าวเป็นพื้นที่ยุทธศาสตร์สำคัญของอุตสาหกรรมน้ำมันของประเทศ

ถ้าเราเอาราคาน้ำมันดิบซึ่งปัจจุบันอยู่ที่ 60 ดอลลาร์สหรัฐต่อบาร์เรล แหล่งน้ำมันดิบของอิหร่านแห่งใหม่นี้จะมีมูลค่ากว่า 96 ล้านล้านบาท ใหญ่กว่า GDP ของอิหร่านที่ 14 ล้านล้านบาท ที่มี GDP ใกล้เคียงกับประเทศไทย เกือบ 7 เท่า

อย่างไรก็ตามการที่ขุดน้ำมันดิบขึ้นมาใช้ก็ต้องมีเม็ดเงินลงทุนเช่นกัน ไม่ใช่จะสามารถเอาน้ำมันดิบเหล่านั้นมาใช้ได้ฟรีๆ และนอกจากเงินลงทุน คำถามที่สำคัญก็คือจะอิหร่านจะขายน้ำมันให้ใคร?

ถ้าเป็นประเทศอื่นที่ค้นพบแหล่งพลังงานหรือทรัพยากรที่มีมูลค่ามากมายขนาดนี้ สถานะของประเทศต้องเปลี่ยนไปแบบหน้ามือเป็นหลังมือ แต่คงไม่ใช่ที่อิหร่าน อย่างน้อยๆ ก็ตอนนี้

เพราะแม้จะเป็นประเทศที่มีแหล่งสำรองน้ำมันดิบลำดับที่ 3 ของโลก ผลิตน้ำมันดิบเป็นลำดับที่ 5 ของโลก แต่หลายคนอาจแปลกใจ ถ้าไปดูปริมาณการส่งออกน้ำมันของอิหร่านนั้นกลับลดลงอย่างต่อเนื่อง

สาเหตุก็เป็นเพราะ อิหร่านนั้นโดนสหรัฐอเมริกาคว่ำบาตร ซึ่งล่าสุดเกิดขึ้นในปี 2018 จนกระทบต่ออุตสาหกรรมน้ำมันของอิหร่าน

โดยสหรัฐอเมริกาต้องการบังคับให้พันธมิตรและประเทศอื่นๆ เลิกค้าขายกับอิหร่าน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจำกัดอิทธิพลของอิหร่านจากการทดลองอาวุธนิวเคลียร์ เนื่องจากอุตสาหกรรมน้ำมันถือเป็นแหล่งรายได้หลักของประเทศ

พอส่งออกไม่ได้ เพราะประเทศคู่ค้าหลายรายซื้อน้ำมันจากอิหร่านไม่ได้ รายได้จากการขายน้ำมันของประเทศจึงลดลง

พอเรื่องเป็นแบบนี้ทำให้ GDP ของอิหร่านได้รับผลกระทบอย่างหนักในปี 2018 โดยติดลบถึง 4.8% และคาดว่าในปี 2019 GDP ของประเทศจะติดลบอีกกว่า 9.5%

และสิ่งที่น่าเป็นห่วงสำหรับรัฐบาลอิหร่านในระยะยาวก็คือ ถ้าการบริโภคน้ำมันในอนาคตของโลกนั้นลดลง ประเทศที่พึ่งพาอุตสาหกรรมน้ำมันอย่างอิหร่านจะได้รับผลกระทบแค่ไหน

การตื่นตัวของภาวะโลกร้อนและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ทำให้หลายประเทศมุ่งเน้นการใช้พลังงานสะอาดมากขึ้น

สิ่งต่างๆ เหล่านี้กำลังเข้ามาเปลี่ยนแปลงภาพรวมของอุตสาหกรรมน้ำมันทั่วโลก

จึงไม่แปลกที่ระยะหลังเราเริ่มเห็น หลายประเทศที่พึ่งพารายได้หลักจากน้ำมันรวมทั้งบริษัทพลังงานจำนวนมาก มีการเตรียมความพร้อมเพื่อหาทางรับมือกับเรื่องเหล่านี้

ตัวอย่างเช่น ซาอุดีอาระเบีย ประเทศที่มีรายได้จากการส่งออกน้ำมันมีสัดส่วนเกือบ 1 ใน 3 ของมูลค่า GDP กำลังผลักดันอุตสาหกรรมท่องเที่ยวเพื่อสร้างรายได้ให้ประเทศมากขึ้น ซึ่งเป็นหนึ่งในแผนการปฏิรูปเศรษฐกิจของประเทศ

ประเทศที่มีน้ำมันสำรองเป็นจำนวนมากอยู่ตอนนี้
จึงเกิดคำถามว่าจะขุดน้ำมันออกมาขายให้คนอื่นได้เร็วแค่ไหน
และ สิ่งที่เกิดขึ้นกับอิหร่าน ดูเหมือนว่าการค้นพบแหล่งน้ำมันแห่งใหม่จะไม่มีประโยชน์อะไร
ถ้ามันไม่สามารถนำออกมาขายให้กับประเทศอื่นได้..
----------------------
Blockdit โซเชียลมีเดีย รูปแบบใหม่
http://www.blockdit.com
----------------------
References
-https://www.aljazeera.com/news/2019/11/rouhani-iran-finds-oil-field-53-billion-barrels-191110075249978.html
-https://tradingeconomics.com/iran/crude-oil-production
-https://fred.stlouisfed.org/series/IRNNXGOCMBD
-https://en.radiofarda.com/a/iran-s-oil-exports-decline-to-below-200-000-barrels-p-d-in-august/30148308.html
-https://www.reuters.com/article/us-iran-gasoline-protests-khamenei/irans-khamenei-blames-enemies-for-sabotage-in-gasoline-price-protests-idUSKBN1XR064?fbclid=IwAR1jce3nayqYmsjLIQ64j2pC1GtsgqBhpm8Di2xiA5JGlA1VXQ_pdtvgzLw
-https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_proven_oil_reserves#cite_note-5
-https://www.statista.com/statistics/271823/daily-global-crude-oil-demand-since-2006/
-https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_GDP_(nominal)
-https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_oil_exports
-https://www.dw.com/en/irans-economy-plummets-under-weight-of-sanctions/a-50950471
-https://www.youtube.com/watch?v=ybEveVsHaiI&fbclid=IwAR29ecIah2CQT4NKObLyCDg-O9TLy-3YkQoilQRWZfELY3SqhLfZy0Zy3PU&app=desktop