กรณีศึกษา QB HOUSE เชนร้านตัดผม สัญชาติญี่ปุ่น ที่ราคาหุ้นร่วง -50% /โดย ลงทุนแมน
ในญี่ปุ่น มีธุรกิจร้านตัดผม ที่อยู่ในตลาดหลักทรัพย์ด้วย
บริษัทนั้นมีชื่อว่า QB Net Holdings

ซึ่งเป็นเจ้าของ QB HOUSE ร้านตัดผม สัญชาติญี่ปุ่น ที่มีเกือบ 700 สาขาทั่วญี่ปุ่น และในอีกหลายประเทศ

บริษัทเติบโต จนเข้าตลาดหลักทรัพย์ได้ในปี 2018

แต่พอเวลาผ่านไป ราคามูลค่าหุ้นกลับร่วง -50% ในเวลา 7 ปี..

เกิดอะไรขึ้นกับ QB HOUSE ?
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
╔═══════════╗
ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
ในปี 1995 ร้านตัดผม QB HOUSE ที่ย่อมาจาก QUICK BARBER HOUSE ได้เปิดให้บริการในกรุงโตเกียว

ด้วยคอนเซปต์คือ ตัดผมอย่างรวดเร็วใน 10 นาที แล้วใช้ท่อดูดเศษผมหลังตัดแทนการสระ ในราคาเพียง 1,000 เยน หรือ ​230 บาท

ทั้งถูก ดี และรวดเร็ว QB HOUSE เลยตอบโจทย์ลูกค้าในเมือง และสามารถขยายสาขาไปทั่วญี่ปุ่น

จากนั้นก็ขยายสาขาไปต่างประเทศ ทั้งสิงคโปร์, ฮ่องกง, ไต้หวัน, สหรัฐอเมริกา, แคนาดา, เวียดนาม

รวมถึงมีโรงเรียนสอนตัดผมมืออาชีพ LogiThcut Professional Stylist School เพื่อเทรนเทคนิคการตัดผมแบบญี่ปุ่นให้ช่างด้วย

โดยตอนนี้ QB HOUSE มีทั้งหมด 3 แบรนด์ร้านตัดผมในเครือ
ซึ่งมีค่าบริการในญี่ปุ่น แตกต่างกัน ตามนี้

- QB HOUSE ร้านตัดผมอย่างเดียว
ราคา 1,400 เยน หรือประมาณ 320 บาท

- QB PREMIUM ร้านตัดและเซตผม
ราคา 2,000 เยน หรือประมาณ 450 บาท

- FaSS ร้านตัด เซตผม และให้คำแนะนำเรื่องทรงผม
ราคา 2,600 เยน หรือประมาณ 600 บาท

ซึ่งมีทั้งสาขาที่บริหารเอง และให้สิทธิ์แฟรนไชส์ รวมทั้งหมด 691 สาขา แบ่งเป็น
- ในญี่ปุ่น 563 สาขา
- ต่างประเทศ 128 สาขา

ด้วยความที่ใช้เวลาต่อหัวน้อยมาก QB HOUSE เลยมีลูกค้าหมุนเวียนต่อวันเยอะ แถมประหยัดต้นทุนการดำเนินงานอื่น ๆ ด้วย เช่น ร้านสามารถลดความจำเป็นในการมีพื้นที่ขนาดใหญ่ และไม่ต้องมีโซนสระผม หรือที่นั่งรอมากมาย ทำให้ค่าเช่าถูกลง

ส่งผลให้ผลประกอบการของบริษัทเติบโตขึ้นเรื่อย ๆ
กระทั่งปี 2018 QB HOUSE จดทะเบียนเข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์โตเกียวได้สำเร็จ

แต่เส้นทางที่ดูสดใส กลับต้องสะดุดลง
เพราะตลอดระยะเวลา 7 ปีที่ผ่านมา ราคาหุ้นของ QB HOUSE ได้ปรับตัวลงเรื่อย ๆ จนตอนนี้ร่วงเกิน -50% แล้ว

และมูลค่าบริษัทเหลืออยู่เพียง 3,100 ล้านบาทเท่านั้น

แล้วมันเกิดอะไรขึ้นกับ QB HOUSE ?

สิ่งที่ส่งผลกระทบต่อเนื่องก็คือ การล็อกดาวน์ทั่วโลก

นี่คือผลประกอบการของบริษัทในช่วงนั้น
(ปีงบการเงินของบริษัทสิ้นสุด ณ วันที่ 30 มิถุนายนของทุกปี)

ปี 2019
รายได้ 4,800 ล้านบาท กำไร 290 ล้านบาท

ปี 2020
รายได้ 4,350 ล้านบาท กำไร 23 ล้านบาท

ปี 2021
รายได้ 4,320 ล้านบาท กำไร 55 ล้านบาท

จะเห็นว่าในปี 2020-2021 รายได้และกำไรของบริษัทลดลง เป็นเพราะการปิดร้านชั่วคราว และการจำกัดเวลาเปิดของร้านตัดผม ทั้งในญี่ปุ่น และต่างประเทศ

ทำให้ลูกค้าหายไปราว 20% โดยตอนนั้นบริษัทเลยต้องปรับราคาขึ้นเพื่อชดเชยในส่วนของลูกค้าที่หายไป

แต่สาเหตุที่กำไรหายไปเยอะมาก เป็นเพราะค่าจ้างพนักงานที่เพิ่มขึ้น ในสาขาที่เปิดใหม่ก่อนหน้านี้จำนวนมาก

ส่วนพนักงานเดิม ก็ต้องจ่ายค่าจ้างเท่าเดิม ปรับลดไม่ได้ เพื่อป้องกันไม่ให้พนักงานลาออก แม้ชั่วโมงทำงานจะน้อยกว่าเดิมก็ตาม

หลังผ่านการล็อกดาวน์ ลูกค้าก็เริ่มกลับมาใช้บริการ และผลประกอบการฟื้นตัว

ปี 2022
รายได้ 4,700 ล้านบาท กำไร 195 ล้านบาท

ปี 2023
รายได้ 5,200 ล้านบาท กำไร 330 ล้านบาท

ปี 2024
รายได้ 5,700 ล้านบาท กำไร 296 ล้านบาท

ครึ่งแรกของปี 2025
รายได้ 2,900 ล้านบาท กำไร 94 ล้านบาท

จะเห็นว่ารายได้ของ QB HOUSE ยังคงเติบโต
แต่หลัก ๆ มาจากการขึ้นราคาค่าบริการ ไม่ใช่จำนวนลูกค้าที่เพิ่มขึ้น

และ QB HOUSE ยังคงมีปัญหาเรื่องกำไรที่ไม่สม่ำเสมอ

รวมถึงกำไรลดลงในครึ่งแรกของปี 2025 ด้วย
ซึ่งบริษัทให้เหตุผลว่าเป็นเพราะต้นทุนที่เพิ่มขึ้น จากทั้ง

- การขึ้นค่าจ้างพนักงาน และลดเวลาทำงาน เพื่อแก้ปัญหาพนักงานลาออกจำนวนมาก จากการเหนื่อยล้าสะสม

- การปรับปรุงหน้าร้านในหลายสาขาที่เปิดมานานแล้ว ซึ่งดูเก่าและโทรมลง

- ค่าใช้จ่ายการจัดตั้งบริษัทใหม่ รวมถึงค่าใช้จ่ายในการเทรนพนักงานในแคนาดา และเวียดนาม ที่ไปเปิดสาขาใหม่

แม้บริษัทจะพยายามชดเชยต้นทุนที่เพิ่มขึ้น ด้วยการเพิ่มราคา แต่ก็ต้องยอมรับว่า นั่นทำให้ลูกค้าหายไปเช่นกัน

ทำให้ QB HOUSE ต้องออกโปรโมชันต่าง ๆ เพื่อให้ลูกค้ากลับมาตัดผมบ่อยขึ้น กลายเป็นปัญหางูกินหาง

ที่สำคัญ ท่ามกลางปัญหาเรื่องต้นทุนที่เพิ่มขึ้น QB HOUSE ก็เจอกับคู่แข่งร้านตัดผมราคาประหยัดเจ้าใหม่ ๆ ที่ผุดขึ้นมาตลอดด้วย

ซึ่งมีหลายร้านที่เลือกมาเปิดในทำเลเดียวกันเลย เช่น บางศูนย์การค้า มีร้านตัดผมมากกว่า 4 เจ้า

กลายเป็นว่า ร้านใหม่ดูน่าเข้ามากกว่า ทำให้ QB HOUSE ไม่ใช่ตัวเลือกแรกของร้านตัดผมญี่ปุ่นราคาประหยัดอีกต่อไปแล้ว

นี่ถือเป็นความท้าทายของธุรกิจบริการที่มีจุดขายด้านราคา เพราะการปรับราคาขึ้น กลายเป็นการทำลายจุดแข็งของแบรนด์

อีกทั้งเหมือนว่า โมเดลธุรกิจร้านตัดผม จะเผชิญกับความท้าทายเรื่องการสเกล ที่แม้ว่าจะขยายสาขาได้เยอะก็จริง แต่ต้นทุนก็เยอะขึ้นเป็นเงาตามตัวด้วยเช่นกัน ทำให้ไม่ค่อยได้ประโยชน์จากเรื่อง Economies of Scale

สิ่งที่เราได้เรียนรู้จาก QB HOUSE ก็คือ แม้ว่าบริษัทจะเคยสร้างความประทับใจด้วยการเป็นร้านตัดผมราคาประหยัด ที่เข้าสู่ตลาดหลักทรัพย์ได้

แต่การมีเกือบ 700 สาขาทั่วโลก และเติบโตจนเข้าตลาดหุ้น ก็ไม่ได้การันตีว่าจะประสบความสำเร็จในระยะยาว ถ้าข้อได้เปรียบการแข่งขันของธุรกิจนั้นไม่ยั่งยืน..
╔═══════════╗
ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
TikTok - tiktok.com/@longtunman
Spotify - open.spotify.com/show/4jz0qVn1AL7tRMHiTvMbZH
Apple Podcasts - podcasts.apple.com/th/podcast/ลงทุนแมน/id1543162829
Soundcloud - soundcloud.com/longtunman