“Subscription Fatigue” คนยุคนี้ เหนื่อยล้ากับ สมาชิกรายเดือน /โดย ลงทุนแมน
ทุกวันนี้ หลายคนคงมีค่าใช้จ่ายรายเดือนกันอยู่ไม่มากก็น้อย
ไม่ใช่แค่เพียงค่าน้ำ ค่าไฟ หรือค่าโทรศัพท์ เหมือนในสมัยก่อนเท่านั้น

แต่ยังรวมไปถึง ค่าบริการ “Subscription” จากแพลตฟอร์มออนไลน์เต็มไปหมด
เช่น Netflix, Disney+, Spotify, iCloud หรือแม้แต่แอปหาคู่อย่าง Tinder

อย่างไรก็ตาม เชื่อว่าตอนนี้บางคน อาจเริ่มรู้สึกว่าตัวเองสมัครสมาชิกเอาไว้เยอะ
แต่กลับใช้บริการได้ไม่คุ้มค่ากับเงินที่จ่ายไปในแต่ละเดือน
เราเรียกภาวะดังกล่าวว่า “Subscription Fatigue”

แล้วอะไรคือสาเหตุที่ทำให้เราเริ่มเหนื่อยล้า
กับการเป็นสมาชิกรายเดือน ?
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
╔═══════════╗
Blockdit เป็นแพลตฟอร์ม สำหรับนักอ่าน และนักเขียน
ที่มีผู้ใช้งาน 2 ล้านคน ลองใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อได้ไอเดียใหม่ๆ
แล้วอาจพบว่าสังคมนี้เหมาะกับคนเช่นคุณ
Blockdit. Ideas Happen. Blockdit.com/download
╚═══════════╝
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ระบบ Subscription หรือการให้บริการแบบที่ต้องจ่ายค่าสมาชิกรายเดือน
เป็นโมเดลธุรกิจที่แพลตฟอร์มออนไลน์นิยมนำมาใช้กันอย่างแพร่หลาย

เพราะมันช่วยให้บริษัทมีรายได้ที่แน่นอนและสม่ำเสมอทุกเดือน อีกทั้งยังทำให้บริษัทสามารถประเมินจำนวนฐานผู้ใช้งานได้ชัดเจน ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อการขยายธุรกิจในอนาคต

ขณะที่ฝั่งผู้บริโภคก็สนใจสมัครสมาชิก เนื่องจากราคาค่าสมาชิกต่อเดือนไม่แพงมากนัก
ทำให้มีกำลังพอที่จะจ่ายเงิน เพื่อให้ใช้บริการได้หลายแพลตฟอร์ม

นอกจากนั้น การแพร่ระบาดของโควิด 19 ยังกลายมาเป็นตัวเร่ง ให้บริการแบบนี้เติบโตอย่างก้าวกระโดด เพราะการ Work From Home และเราออกนอกบ้านกันน้อยลง เลยมีเวลาว่างสำหรับใช้งานแพลตฟอร์มออนไลน์มากขึ้น

แต่แม้ว่าธุรกิจ Subscription จะดูสวยหรู มีจำนวนผู้ใช้บริการเติบโตต่อเนื่อง
ก็ต้องไม่ลืมว่า ผู้บริโภคนั้นมี “เวลา” และ “เงิน” อยู่อย่างจำกัด

ในปัจจุบัน การสมัครสมาชิกแพลตฟอร์มออนไลน์ไว้เยอะเกินไป กำลังก่อให้เกิดภาวะ Subscription Fatigue ซึ่งเป็นภาระค่าใช้จ่ายรายเดือน (Subscription) ที่สร้างความเหนื่อยล้า (Fatigue) ให้กับผู้บริโภค

ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจนที่สุด คงหนีไม่พ้น แพลตฟอร์มวิดีโอสตรีมมิง

ตลาดวิดีโอสตรีมมิง มีผู้เล่นเข้ามาแข่งขัน เพื่อแย่งชิงส่วนแบ่งทางการตลาดกันอย่างดุเดือด เช่น Netflix, Disney+, Amazon Prime Video หรือ HBO Max

โดยแต่ละรายก็มีคอนเทนต์พิเศษที่ดึงดูดให้ผู้คนมาสมัครใช้บริการ
จึงไม่น่าแปลกใจ ถ้าบางคนอาจจะเป็นสมาชิกมากกว่าหนึ่งแพลตฟอร์ม

แต่สุดท้ายแล้ว ภายในหนึ่งวัน มนุษย์ก็มี “เวลา” 24 ชั่วโมงเหมือนเดิม และยิ่งหลายประเทศกลับมาเปิดเมืองตามปกติ ย่อมทำให้ผู้บริโภคมีเวลาว่างน้อยลง

จนไม่สามารถติดตามคอนเทนต์ของแต่ละแพลตฟอร์ม ได้คุ้มกับค่าบริการ หรืออาจไม่ค่อยได้ใช้งานเลยด้วยซ้ำ

เรื่องต่อมาที่สำคัญไม่แพ้กัน ก็คือ “เงิน”
โดยระยะหลัง หลายคนน่าจะได้ยินคำว่า Stagflation ซึ่งเป็นสถานการณ์ที่อัตราเงินเฟ้อสูง
แต่เศรษฐกิจไม่ได้เติบโตได้ดี ส่งผลให้สินค้าและบริการมีราคาแพงขึ้น สวนทางกับกำลังซื้อของผู้บริโภค

เมื่อต้นทุนค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นค่าอาหาร, ค่าน้ำ, ค่าไฟ, ค่าน้ำมัน, ค่าโดยสารรถสาธารณะ รวมถึงของใช้ในชีวิตประจำวัน เพิ่มสูงขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

จึงทำให้ผู้คนต้องมานั่งพิจารณาลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นลง
ซึ่งสิ่งที่น่าจะโดนตัดออกเป็นอันดับต้น ๆ คงเป็นบริการ Subscription ที่ใช้ไม่คุ้มนั่นเอง

แล้วตอนนี้ ผู้บริโภคเหนื่อยล้ากันแค่ไหน ?

ข้อมูลที่สะท้อนภาวะ Subscription Fatigue ได้ดี นั่นคือ ตัวเลขสมาชิกของแพลตฟอร์มออนไลน์

เมื่อไม่นานมานี้ หลายคนคงเห็นข่าวที่ผู้นำตลาดวิดีโอสตรีมมิงอย่าง Netflix มีจำนวนสมาชิกลดลงครั้งแรกในรอบ 10 ปี จนหุ้นถูกเทขายออกมาอย่างหนัก

จำนวนสมาชิกของ Netflix ย้อนหลัง 1 ปี
ไตรมาส 2 ปี 2021 อยู่ที่ 209.1 ล้านบัญชี
ไตรมาส 3 ปี 2021 อยู่ที่ 213.5 ล้านบัญชี
ไตรมาส 4 ปี 2021 อยู่ที่ 221.8 ล้านบัญชี
ไตรมาส 1 ปี 2022 อยู่ที่ 221.6 ล้านบัญชี

ซึ่งถ้าเปรียบเทียบกับจำนวนสมาชิกล่าสุดของคู่แข่งสำคัญ
Amazon Prime Video อยู่ที่ 205 ล้านบัญชี
Disney+ อยู่ที่ 137.7 ล้านบัญชี
HBO Max อยู่ที่ 85 ล้านบัญชี

ก็น่าจะสะท้อนได้ว่า สาเหตุส่วนหนึ่งที่ Netflix มีฐานผู้ใช้งานลดลง เนื่องจากการแข่งขันอันดุเดือด ที่ผู้เล่นรายอื่นสามารถทำตลาด จนมีสมาชิกเพิ่มขึ้นเป็นหลักสิบล้านหรือร้อยล้านบัญชีได้

จึงทำให้อาจมีความทับซ้อนกันอยู่บ้าง และเกิดภาวะ Subscription Fatigue ซึ่งนำไปสู่การยกเลิกบริการของผู้บริโภคบางราย

และดูเหมือนว่า ความเหนื่อยล้านี้ จะส่งผลกระทบไปถึงกลุ่มอื่น ๆ ที่ใช้ระบบ Subscription เหมือนกัน ยกตัวอย่างเช่น แพลตฟอร์มสตรีมมิงเพลง ที่มี Spotify เป็นผู้นำตลาด หรือแอปหาคู่ ที่มี Tinder เป็นผู้นำตลาด

จำนวนสมาชิกของ Spotify แบบเสียเงิน ย้อนหลัง 1 ปี
ไตรมาส 2 ปี 2021 อยู่ที่ 165 ล้านบัญชี
ไตรมาส 3 ปี 2021 อยู่ที่ 172 ล้านบัญชี
ไตรมาส 4 ปี 2021 อยู่ที่ 180 ล้านบัญชี
ไตรมาส 1 ปี 2022 อยู่ที่ 182 ล้านบัญชี

จำนวนสมาชิกของ Tinder แบบเสียเงิน ย้อนหลัง 1 ปี
ไตรมาส 2 ปี 2021 อยู่ที่ 9.6 ล้านบัญชี
ไตรมาส 3 ปี 2021 อยู่ที่ 10.4 ล้านบัญชี
ไตรมาส 4 ปี 2021 อยู่ที่ 10.6 ล้านบัญชี
ไตรมาส 1 ปี 2022 อยู่ที่ 10.7 ล้านบัญชี

จะเห็นได้ว่า ฐานผู้ใช้งานของทั้ง Spotify และ Tinder มีแนวโน้มชะลอตัวลงอย่างชัดเจน
เพราะแพลตฟอร์มออนไลน์ ต่างถูกจำกัดด้วยเวลาและกระเป๋าเงินของผู้บริโภคคนเดียวกัน

ซึ่งนี่เป็นความท้าทายครั้งใหม่ ที่แพลตฟอร์มออนไลน์คงต้องพัฒนาคุณภาพคอนเทนต์ให้ดี และตั้งราคาค่าบริการรายเดือนให้เหมาะสม เพื่อคงสถานะการเป็นตัวเลือกที่ผู้บริโภคยังคงใช้งานต่อไป

ทำให้ระยะหลัง เราได้เห็นผู้ให้บริการใช้กลยุทธ์ในการขยายไปสู่คอนเทนต์ประเภทใหม่ ๆ ที่ครอบคลุมความต้องการเบ็ดเสร็จในที่เดียว ไม่ต้องไปสมัครหลายแพลตฟอร์ม เช่น Netflix ขยายเข้าไปสู่คอนเทนต์เกม หรือ Spotify ที่ขยายคอนเทนต์ด้าน Podcast มากขึ้น

เรื่องราวนี้น่าจะเป็นโจทย์ข้อใหม่ ที่แพลตฟอร์มออนไลน์คงต้องไปศึกษาหาคำตอบให้ดี

เพราะก่อนหน้านี้ โมเดลธุรกิจแบบ Subscription อาจเป็นเทรนด์ที่หลายบริษัทชอบใช้กันเต็มไปหมด
แต่เมื่อถึงจุดหนึ่ง ผู้บริโภคอาจจะรู้ตัวว่า หลายบริการมันก็ “ล้นเกินไป” สำหรับชีวิตคนหนึ่งคน..
╔═══════════╗
Blockdit เป็นแพลตฟอร์ม สำหรับนักอ่าน และนักเขียน
ที่มีผู้ใช้งาน 2 ล้านคน ลองใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อได้ไอเดียใหม่ๆ
แล้วอาจพบว่าสังคมนี้เหมาะกับคนเช่นคุณ
Blockdit. Ideas Happen. Blockdit.com/download
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
Line - page.line.me/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
TikTok - tiktok.com/@longtunman
Spotify - open.spotify.com/show/4jz0qVn1AL7tRMHiTvMbZH
Apple Podcasts - podcasts.apple.com/th/podcast/ลงท-นแมน/id1543162829
Soundcloud - soundcloud.com/longtunman
References
-https://www.fool.com/investing/2022/04/27/have-consumers-reached-subscription-fatigue/
-https://www.statista.com/statistics/250934/quarterly-number-of-netflix-streaming-subscribers-worldwide/
-https://www.statista.com/statistics/1095372/disney-plus-number-of-subscribers-us/
-https://www.alltopeverything.com/most-popular-streaming-services/
-https://www.statista.com/statistics/244995/number-of-paying-spotify-subscribers/
-https://www.businessofapps.com/data/tinder-statistics/