แกะวิธีที่ทำให้ Spotify ขาดทุนหนักได้นาน 18 ปี /โดย ลงทุนแมน
รู้ไหมว่า รายได้ทุก ๆ 100 บาทของ Spotify บริษัทขาดทุน ราว 4 บาท

ซึ่งถ้าเป็นแบบนี้ปีเดียวคงไม่เป็นไร แต่ Spotify เจอปัญหาการขาดทุนมานานเกือบ 18 ปี
แต่ละปี ขาดทุนหนักถึงระดับหลายพันล้าน ไปจนถึงหมื่นล้านบาท..

แล้วทำไม Spotify ยังทำธุรกิจได้ แม้ขาดทุนต่อเนื่อง ?
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
╔═══════════╗
ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
ปกติแล้วถ้าธุรกิจขาดทุน สิ่งแรกที่เราสามารถทำได้
นั่นคือ หาเงินมาชดเชยการขาดทุนตรงนั้น

Spotify ใช้วิธีนี้ตั้งแต่ก่อตั้งบริษัทมาในปี 2006
ด้วยการระดมทุนจากนักลงทุนต่าง ๆ ที่สนใจลงทุนในธุรกิจสตาร์ตอัปตั้งแต่เริ่มต้น

ตัวอย่างเช่น ในปี 2010 Spotify สามารถระดมทุนจากกองทุน Founders Fund ของปีเตอร์ ธีล หนึ่งในผู้ก่อตั้ง PayPal ด้วยเงินราว 532 ล้านบาท

ส่วนในปี 2015 ก็สามารถระดมทุนได้เพิ่มกว่า 17,711 ล้านบาท แม้ในปีนั้น Spotify ยังทำกำไรไม่ได้ และขาดทุนอยู่ราว 8,000 ล้านบาท

ซึ่งแม้ยังทำกำไรไม่ได้ แต่ Spotify มีรายได้ที่โตอย่าง
ต่อเนื่องเพราะมีผู้ใช้งานเพิ่มขึ้น ทำให้นักลงทุนก็ยังมั่นใจในตัวธุรกิจ จนลงทุนเพิ่มขึ้นมาเรื่อย ๆ นั่นเอง

และนอกจากเงินลงทุนแล้ว Spotify ยังระดมทุนเพิ่มด้วยการออกหุ้นกู้แปลงสภาพ

นักลงทุนที่ซื้อหุ้นกู้นี้ ก็จะได้รับดอกเบี้ยตามปกติในช่วงที่ถือ แต่ในภายหลัง จะสามารถแปลงเป็นหุ้นสามัญได้ตามเงื่อนไขที่กำหนด

แต่การมีเงินเข้ามาลงทุนในธุรกิจอย่างต่อเนื่อง ก็ไม่ใช่ปัจจัยเดียวที่ทำให้ Spotify ที่ขาดทุนตลอด ยังทำธุรกิจต่อไปได้

เพราะยังมีอีกวิธีหนึ่งที่ต้องใช้ควบคู่กันไปด้วย นั่นคือ การควบคุมเงินสดไหลเข้าออก

ถ้าให้สรุปสั้น ๆ ว่าทำอย่างไร คำตอบก็คือ เก็บเงินจากลูกค้าให้เร็วขึ้น และจ่ายเงินคู่ค้าให้ช้าลง

Spotify ทำ 2 อย่างนี้ได้ไม่ยาก เพราะเป็นแพลตฟอร์มตัวกลางระหว่างลูกค้ากับคู่ค้าอยู่แล้ว

ลูกค้าหลัก ๆ คือ ผู้ใช้งานที่จ่ายรายเดือนแบบพรีเมียม แลกกับการไม่มีโฆษณาคั่น

ส่วนคู่ค้าก็คือ ศิลปิน ค่ายเพลง หรือผู้จัดรายการพอดแคสต์

ในฝั่งของลูกค้า Spotify ช่วงที่ผ่านมา บริษัทใช้เวลาเก็บเงินจากลูกค้าราว 20-30 วัน เพราะส่วนใหญ่มีการจ่ายผ่านช่องทางบัตรเครดิต ทำให้ต้องรอเงินตรงนี้จากผู้ให้บริการบัตรแทน

ส่วนในฝั่งคู่ค้า เช่น ศิลปิน ค่ายเพลง ผู้จัดรายการ Spotify มีอำนาจต่อรองสูงในการดึงเงินออกจากธุรกิจ
ให้ช้าลง ด้วยการจ่ายเงินให้คู่ค้าราว 30-40 วัน

การที่ธุรกิจได้เงินมาก่อน แล้วค่อยจ่ายคืนเจ้าหนี้ทีหลัง ในโลกธุรกิจเรียกสิ่งนี้ว่า “วงจรเงินสดติดลบ” ที่สื่อว่าธุรกิจมีอำนาจต่อรองค่อนข้างสูง และมีความสามารถในการสร้างกระแสเงินสด

แม้ระยะเวลาเก็บเงินลูกค้าและจ่ายหนี้ห่างกันราว 10-20 วันเท่านั้น แต่ระยะเวลาแค่นี้ ก็เพียงพอที่ทำให้ Spotify ยังมีสภาพคล่องพอที่จะทำธุรกิจต่อไปแม้ขาดทุนหนัก

สะท้อนได้จากในปี 2023 บริษัทมีกระแสเงินสดอิสระที่สามารถเอาไปใช้ได้ หลังหักรายจ่ายลงทุนแล้ว มากถึง 23,747 ล้านบาทเลยทีเดียว

เมื่อเทียบกับผลขาดทุนในปีเดียวกันราว 18,581 ล้านบาท

ทั้งที่ในความเป็นจริง Spotify มีรายจ่ายที่ยังค้างคู่ค้า
เช่น ศิลปินหรือเจ้าของผลงาน มากถึง 63,957 ล้านบาท
ซึ่งยังไม่มีการจ่ายเงินออกไปจริง ๆ ในปีนั้น

พูดอีกอย่างคือ บริษัทมีภาระค้างจ่ายให้คู่ค้าจริง ๆ
เกือบ 3 เท่าของกระแสเงินสดอิสระที่มีเลยทีเดียว

แต่ที่เป็นแบบนี้ ก็เพราะบริษัทใช้วิธีเก็บเงินลูกค้าได้ไว
และจ่ายเงินคู่ค้าให้ช้าลงแบบที่เล่ามาทั้งหมดนี้นั่นเอง

ถึงตรงนี้ ก็คงเข้าใจแล้วว่า Spotify ใช้วิธีไหน ถึงยังทำธุรกิจต่อไปได้ แม้ตัวเองยังขาดทุนมาตลอด 18 ปี

ซึ่งในปี 2024 บริษัทก็สามารถพลิกมามีกำไรได้เป็นปีแรก
จากการลดต้นทุนการตลาด พนักงาน และปรับแพ็กเกจราคาสมาชิกใหม่ ไปจนถึงมีผู้ใช้งานเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

อย่างไรก็ตาม การดึงเงินคู่ค้าให้ช้าลง ก็อาจเป็นดาบสองคมได้เช่นกัน เพราะถ้าเรายืดเวลามากเกินไป คู่ค้าบริษัทก็อาจเจอปัญหาสภาพคล่องตามมาได้

และเมื่อคู่ค้าไปต่อไม่ไหว สุดท้ายก็กลับมาย้อนทำร้ายธุรกิจเรา ที่ต้องสูญเสียคู่ค้าตรงนั้นไปแทน..
╔═══════════╗
ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
TikTok - tiktok.com/@longtunman
Spotify - open.spotify.com/show/4jz0qVn1AL7tRMHiTvMbZH
Apple Podcasts - podcasts.apple.com/th/podcast/ลงทุนแมน/id1543162829
Soundcloud - soundcloud.com/longtunman
References
-https://tracxn.com/d/companies/spotify/__Ca_zlUgx_WLZhdMnrFT5gl0QhuYKmazqhoU9ekDPRkw/funding-and-investors#funding
-https://investors.spotify.com/financials/press-release-details/2022/Spotify-Technology-S.A.-Announces-Financial-Results-for-Fourth-Quarter-2021/default.aspx#annual