จากร้านเล็กๆ สู่ อาณาจักรโอสถสภา / โดยลงทุนแมน
เรื่องราวของร้านขายยาแห่งหนึ่งในย่านสำเพ็ง
ที่ประสบความสำเร็จจนกลายเป็นอาณาจักร
ที่คนทั่วไปใช้สินค้าเหล่านั้นเกือบทุกวัน
นั่นก็คือบริษัท “โอสถสภา”

วันนี้ลงทุนแมนจะมาเล่าให้ฟังว่าที่มาของบริษัทนี้เป็นอย่างไร

ย้อนกลับไปเมื่อปี 2434 มีร้านขายยาเบ็ดเตล็ดร้านหนึ่ง ในย่านสำเพ็ง ที่มีชื่อว่า “เต๊กเฮงหยู”

ก่อตั้งโดย “นายแป๊ะ แซ่ลิ้ม” ได้คิดสูตรยาแบบจีนโบราณ ที่มีชื่อว่า “ยากฤษณากลั่นตรากิเลน” สรรพคุณเพื่อใช้บรรเทาอาการปวดท้อง ท้องร่วง

ยากฤษณากลั่นตรากิเลน ถูกทูลเกล้าฯ ถวายแด่พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6) เพื่อใช้ระหว่างการซ้อมรบกิจการเสือป่า ที่นครปฐม

เมื่อพระองค์ทรงทราบถึงสรรพคุณของยานั้น จึงทรงพระราชทาน “เข็มเสือป่า” ให้เป็นรางวัล และพระราชทานนามสกุล “โอสถานุเคราะห์” ในปี 2456

ต่อมาในปี 2475 ลูกชายของนายแป๊ะได้เข้ามาบริหารต่อ ชื่อ นายสวัสดิ์ โอสถานุเคราะห์ จบจากคณะแพทยศาสตร์ ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

การเปลี่ยนแปลงของทายาทรุ่นที่ 2 ได้เริ่มต้นขึ้น

นายสวัสดิ์ ได้ย้ายร้านออกจากย่านสำเพ็ง แล้วมาตั้งร้านที่สี่แยก เอส.เอ.บี และได้เปลี่ยนชื่อเป็น “โอสถสถานเต็กเฮงหยู”

มีการคิดสูตรการผลิตยาสามัญประจำบ้านอื่นๆเพิ่มอีกหลายชนิด เช่น ยาธาตุ๔, ยาอมโบตัน, ยาทัมใจ, ยาหอมชนะลม ฯลฯ

ซึ่งต่อมาในปี 2492 โอสถสถานเต็กเฮงหยู ก็ได้ย้ายฝ่ายผลิตมาตั้งอยู่ที่ซอยหลังสวน และได้เปลี่ยนชื่ออีกครั้งเป็น บริษัท โอสถสภา (เต็กเฮงหยู) จำกัด

ในปี 2502 บริษัท โอสถสภา (เต็กเฮงหยู) จำกัด ได้รับพระราชทาน “ครุฑตราตั้ง” เนื่องจากเป็นบริษัทที่มีคุณประโยชน์ต่อประเทศ บริหารด้วยธรรมภิบาล และระดับสากล

ในปี 2517 คุณสวัสดิ์ ได้รวบรวมกิจการของบริษัทโอสถสภาทั้งหมด เพื่อย้ายที่ตั้งอีกครั้ง ซึ่งสถานที่นั้น คือ ถนนรามคำแหง ซึ่งมีเนื้อที่กว่า 70 ไร่ และยังคงอยู่จนถึงปัจจุบัน

พอมาถึงทายาทรุ่นที่ 3 โอสถสภาก็มีการเพิ่มสินค้ากลุ่มใหม่ๆให้มีความหลากหลายมากขึ้น ที่นอกเหนือจากยา เช่น เครื่องดื่มชูกำลัง (Energy drink) ยี่ห้อ “ลิโพวิตัน-ดี” นำเข้ามาจากประเทศญี่ปุ่น ซึ่งนั่นถือว่าเป็นครั้งแรกที่ประเทศไทยรู้จักเครื่องดื่มชูกำลัง

ต่อมากระทิงแดงได้ออกจำหน่ายและแย่งส่วนแบ่งตลาดไปได้มาก

จึงทำให้โอสถสภาผลิตสินค้าประเภทเดียวกันออกมาอีกหนึ่งแบรนด์ และสามารถกลับมาครองส่วนแบ่งตลาดอันดับ 1 ของประเทศไทยในตอนนี้ได้ ซึ่งแบรนด์นั้นก็คือ M-150

แล้วโอสถสภาในยุคปัจจุบันเป็นอย่างไร?

สินค้าของ โอสถสภา มีหลายอย่างที่เป็นที่รู้จักและคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี

ประเภทเครื่องดื่มและลูกอม เช่น M-150, เปปทีน, แฮงค์, คาลพิสแลคโตะ, โอเล่ย์

ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ เช่น ยาทัมใจ, อาหารเสริมแบนเนอร์, ยากฤษณากลั่นตรากิเลน, อุทัยทิพย์

ผลิตภัณฑ์ส่วนบุคคล เช่น ทเวลฟ์พลัส, เบบี้มายด์, เอ็กซิท

ผลิตภัณฑ์ในตลาดต่างประเทศ เช่น เครื่องดื่มชาร์ค

แต่ในปัจจุบันมีการแข่งขันกันอย่างดุเดือด ถ้ายังไม่มีการปรับเปลี่ยนก็คงไม่ค่อยตอบโจทย์ลูกค้าในยุคนี้

ในรุ่นนี้จึงมีการคิดหากลยุทธ์ใหม่ๆ โดยปรับภาพลักษณ์ของสินค้า ให้ดูทันสมัยมากยิ่งขึ้น เช่น

“อุทัยทิพย์” จาก ผลิตภัณฑ์ผสมน้ำดื่ม กลายมาเป็น เครื่องสำอาง Utip
“โบตัน” จากยาอมสมุนไพร กลายมาเป็น Botan Mint Ball

รายได้ บริษัท โอสถสภา จำกัด
ปี 2558 รายได้ 25,731 ล้านบาท กำไร 869 ล้านบาท
ปี 2559 รายได้ 27,684 ล้านบาท กำไร 3,783 ล้านบาท

นี่คือรายได้ของบริษัทเดียวเท่านั้น แต่ โอสถสภายังมีบริษัทในเครืออีกมากมาย

และรู้หรือไม่ว่า มหาวิทยาลัยกรุงเทพ ก็เป็นของครอบครัวโอสถานุเคราะห์ ที่สร้างขึ้นตั้งแต่ปี 2505 โดยคุณสุรัตน์และคุณปองทิพย์ โอสถานุเคราะห์

เรื่องนี้สอนอะไร?

จุดเด่นที่สุดของเรื่องนี้ก็คงจะเป็นการขยายธุรกิจจากร้านเล็กๆกลายเป็นร้านใหญ่ และในที่สุดก็ได้กลายเป็นอาณาจักรธุรกิจ

เรื่องนี้คงไม่ได้เกิดขึ้นได้ภายในรุ่นเดียว แต่เป็นการรู้จักต่อยอดของคนหลายๆรุ่น

ปัจจุบันหลายคนต้องรับหน้าที่บริหารงานต่อจากครอบครัว คงได้รับแรงกดดันไม่มากก็น้อย

แต่เชื่อว่าถ้าตั้งใจและพยายามที่จะพัฒนา ก็จะสามารถทำสิ่งที่มีอยู่ในมือให้ดียิ่งขึ้นได้

เหมือนกับความตั้งใจของ นายแป๊ะ ที่เริ่มจากผลิตยา “กฤษณากลั่นตรากิเลน” จากร้านเล็กๆ ต่อยอดและพัฒนาโดยลูกหลาน จนกลายเป็นอาณาจักร “โอสถสภา” แบบทุกวันนี้ได้ในที่สุด..
----------------------
<ad> หนังสือลงทุนแมน 2.0 วางแผงแล้วหาซื้อได้ที่ร้านหนังสือชั้นนำทั่วประเทศ
โหลดแอป blockdit อ่านฟรีได้ที่ blockdit.com
ลงทุนแมนมี instagram twitter youtube line@ แล้ว ติดตามได้โดยค้นหา ไอดีชื่อ longtunman ในแพลตฟอร์มนั้น
----------------------
Reference:
-https://th.wikipedia.org/wiki/โอสถสภา
-http://www.osotspa.com/new/th/product/exportproduct.php
-http://info.gotomanager.com/news/details.aspx?id=31206
-https://www.tcdc.or.th/articles/business-industrial/16438/#โอสถสภา-–-4-รุ่น-1-หัวใจ-ตลอด-120-ปี-ตอนที่-1--ประวัติศาสตร์-4-สมัย-