UnionPay ม้ามืดที่โค่น MasterCard และไล่บี้ VISA /โดย ลงทุนแมน
รู้ไหมว่า ในทุก ๆ 100 ครั้ง ที่มีการใช้จ่ายผ่านบัตรเครดิตและบัตรเดบิตบนโลก จะเป็นแบบนี้

เมื่อ 10 ปีที่แล้ว
- VISA 58 ครั้ง
- MasterCard 26 ครั้ง
- UnionPay 10 ครั้ง

ปี 2022
- VISA 39 ครั้ง
- UnionPay 34 ครั้ง
- MasterCard 24 ครั้ง

นั่นเป็นหนังคนละม้วนกับเมื่อ 10 ปีที่แล้ว ที่ VISA และ MasterCard ทิ้งห่าง UnionPay แบบขาดลอย

แต่ปัจจุบัน UnionPay ได้แซงหน้าขึ้นมาเป็นเบอร์ 2 และกำลังไล่ทันเบอร์ 1 แล้ว ในด้านจำนวนธุรกรรม

UnionPay คือใคร ?
แล้วเกิดอะไรขึ้นกับ UnionPay ทำไมจู่ ๆ ถึงมาแรง
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
╔═══════════╗
ภาวะเงินเฟ้อ ตลาดผันผวนแบบนี้ ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
ต้องเกริ่นก่อนว่า จริง ๆ แล้วโมเดลธุรกิจของ VISA และ MasterCard ไม่ใช่คนออกบัตรให้เรา แต่เป็นตัวกลางรับชำระธุรกรรม ระหว่างร้านค้า ธนาคารผู้ออกบัตร และธนาคารผู้รับบัตร แล้วเก็บค่าธรรมเนียมจากการทำธุรกรรมอีกที

คำถามต่อไปก็คือ แล้วธุรกิจแบบนี้มีกำไรดีขนาดไหน เรื่องนี้ดูได้จากรายได้และกำไร ของทั้ง 2 บริษัท

VISA
ปี 2023 รายได้ 1,168,000 ล้านบาท
กำไร 618,000 ล้านบาท
อัตรากำไร 53%

MasterCard
ปี 2023 รายได้ 898,000 ล้านบาท
กำไร 401,000 ล้านบาท
อัตรากำไร 45%

จะเห็นได้ว่า รายได้ทุก ๆ 100 บาท จะกลายเป็นกำไรราว 50 บาท สาเหตุก็เป็นเพราะว่า ธุรกิจนี้มีค่าใช้จ่ายส่วนใหญ่เป็นเงินเดือนพนักงาน ซึ่งเป็นต้นทุนคงที่ ส่วนต้นทุนอื่น ๆ มีน้อยมาก

ทำให้ยิ่งรายได้มากเท่าไร ก็จะยิ่งไหลลงมาเป็นกำไรมากเท่านั้น

แต่ในเมื่อธุรกิจนี้มันหอมหวาน ก็เป็นเรื่องธรรมดาที่จะมีคู่แข่งเข้ามา

ซึ่งนอกจาก VISA กับ MasterCard ที่เรารู้จักกันดีแล้ว ก็มีอีกหนึ่งม้ามืดอย่าง UnionPay ที่หลายคนอาจจะลืมนึกถึงไป

UnionPay คือผู้นำธุรกิจตัวกลางรับชำระเงินเหมือนกับ VISA และ MasterCard แต่เพิ่งก่อตั้งในปี 2002 หรือ 22 ปีเท่านั้น โดยมีธนาคารกลางจีนและรัฐบาลจีนร่วมเป็นเจ้าของ ซึ่ง UnionPay จะเน้นทำตลาดในจีนเป็นหลัก

แล้ว UnionPay กลายเป็นม้ามืด ที่เข้ามาท้าทาย VISA และ MasterCard ได้อย่างไร ?

เรื่องแรกเลยก็คือ เรื่องของมาตรการควบคุมจากทางการจีน

ประเทศจีนนั้นมีมาตรการควบคุมที่เข้มงวดมาก ๆ สำหรับการเข้าถึงของต่างชาติในธุรกิจรับชำระเงิน

โดยรัฐบาลจีนได้ให้เหตุผลเอาไว้ว่า เป็นการป้องกันธุรกิจรับชำระเงินในประเทศ ปกป้องเสถียรภาพทางการเงินและความมั่นคงของชาติ

ผลก็เลยกลายเป็นว่า UnionPay ไม่มีคู่แข่งจากต่างชาติ แถมได้รับการสนับสนุนอย่างเต็มที่จากทางภาครัฐ และเอกชนภายในประเทศ

เรื่องถัดมาก็คือ เรื่องความได้เปรียบด้านจำนวนประชากร และอุตสาหกรรม

อย่างที่รู้กันว่าประเทศจีนมีจำนวนประชากรมากเป็นอันดับต้น ๆ ของโลก คิดเป็นจำนวนกว่า 1,400 ล้านคน

ซึ่งก็จะแบ่งเป็นชนชั้นกลาง ที่เป็นกำลังหลักในการใช้จ่ายของระบบเศรษฐกิจถึง 50% เติบโตขึ้นจากเมื่อปี 2000 ที่มีอยู่เพียง 3% จากการขยายตัวของเศรษฐกิจจีนอย่างต่อเนื่องในช่วงที่ผ่านมา จึงทำให้ความต้องการในการใช้จ่ายเพิ่มสูงขึ้นตามไปด้วย

แล้วพอเรื่องนี้รวมกับเรื่อง อัตราการเข้าถึงบัตรเครดิตและบัตรเดบิต ที่เติบโตขึ้นเรื่อย ๆ ก็ทำให้อุตสาหกรรมนี้โตระเบิด

อัตราการเข้าถึงบัตรเครดิตและบัตรเดบิตในจีน
ปี 2011 บัตรเครดิต 8% บัตรเดบิต 41%
ปี 2021 บัตรเครดิต 38% บัตรเดบิต 76%

กลายเป็นว่าในวันนี้ คนจีนหันมาใช้จ่ายผ่านบัตรเครดิตและบัตรเดบิต เพิ่มขึ้นมาก ซึ่งคนที่ได้ประโยชน์ก็หนีไม่พ้น UnionPay นั่นเอง

เรื่องสุดท้ายก็คือ เรื่องกลยุทธ์ที่ UnionPay ใช้ในการขยายธุรกิจ

ผ่านการเข้าไปเป็นพาร์ตเนอร์ออกบัตรกับธนาคารที่มีชื่อเสียงในจีน ไม่ว่าจะเป็น

- Industrial and Commercial Bank of China ธนาคารที่ใหญ่ที่สุดในจีน
- Agricultural Bank of China ธนาคารที่ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 2 ในจีน
- Bank of China ธนาคารที่ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 3 ในจีน

ซึ่งข้อได้เปรียบของการเป็นพาร์ตเนอร์กับธนาคารเหล่านี้ ก็คือ ฐานลูกค้าจำนวนมาก จึงทำให้การเติบโตของ UnionPay ติดจรวด เพราะได้ลูกค้ามาอยู่ในมือทันที

และที่สำคัญก็คือ ในตอนนี้ UnionPay เริ่มขยายธุรกิจออกไปนอกประเทศบ้างแล้ว โดยไปจับมือกับธนาคารท้องถิ่น ในการออกบัตร และเพิ่มจุดรับชำระเงิน

ไม่ว่าจะเป็น รัสเซีย, ญี่ปุ่น, ไทย, ประเทศแถบอเมริกาใต้ ไปจนถึงประเทศในภูมิภาคอื่น ๆ

เพื่อรองรับการทำธุรกรรมของนักท่องเที่ยวจีน ที่เดินทางไปทั่วโลก และต้องการใช้งานบัตร UnionPay ในต่างประเทศเพิ่มขึ้น

รวมถึงเจาะกลุ่มลูกค้าใหม่ ๆ ในต่างประเทศ ที่ยังไม่เคยถือบัตรของ UnionPay มาก่อน
เท่ากับว่าเป็นการขยายตลาด ให้มีโอกาสเติบโตขึ้นได้อีก นั่นเอง

ต่อไปเราลองมาดู จำนวนธุรกรรมรับชำระเงินในแต่ละปีของ VISA, UnionPay และ MasterCard กัน

ปี 2020
- VISA 187,000 ล้านธุรกรรม
- UnionPay 150,000 ล้านธุรกรรม
- MasterCard 112,000 ล้านธุรกรรม

ปี 2021
- VISA 227,000 ล้านธุรกรรม
- UnionPay 198,000 ล้านธุรกรรม
- MasterCard 140,000 ล้านธุรกรรม

ปี 2022
- VISA 244,000 ล้านธุรกรรม
- UnionPay 213,000 ล้านธุรกรรม
- MasterCard 150,000 ล้านธุรกรรม

จะเห็นได้ว่า ในช่วงที่ผ่านมา จำนวนธุรกรรมของ UnionPay เติบโตขึ้นมาโดยตลอด ซึ่งมากกว่า MasterCard และกำลังไล่ตาม VISA อยู่

ทั้งนี้ต้องหมายเหตุด้วยว่า ความแข็งแกร่งของธุรกิจ ไม่ได้วัดเพียงจำนวนธุรกรรมเท่านั้น แต่ต้องดูอย่างอื่นประกอบกันด้วย เช่น ยอดใช้จ่ายต่อธุรกรรมโดยเฉลี่ย, ความสามารถในการทำกำไร, แบรนดิง ฯลฯ

กรณีศึกษาของ UnionPay แสดงให้เห็นว่า การที่ธุรกิจจากต่างชาติ จะเข้าไปเจาะตลาดในจีน เป็นเรื่องที่ไม่ง่ายเลย แม้จะเป็นผู้นำในเวทีโลก มาก่อนก็ตาม โดยเฉพาะยิ่งถ้าธุรกิจนั้นเข้าไปขวางทางลมของรัฐด้วยแล้ว..

ซึ่งการเติบโตของ UnionPay หลัก ๆ ก็มาจากการมีประชาชนชาวจีน และรัฐบาลจีน คอยสนับสนุนอยู่

อย่างไรก็ตาม แม้จะครองตลาดในประเทศได้แล้ว
แต่ความท้าทายของ UnionPay ในฉากต่อไป คงเป็นการตีตลาดในต่างประเทศ

เพราะปฏิเสธไม่ได้ว่า VISA, MasterCard รวมถึง American Express ยังคงแข็งแกร่งอยู่ และเป็นโจทย์หินที่ทาง UnionPay จะแย่งลูกค้ามาได้

เรื่องนี้จึงต้องตามดูกันต่อว่า หลังจากนี้ทาง UnionPay จะงัดกลยุทธ์อะไรออกมา เพื่อใช้สู้ศึกในต่างแดน..
╔═══════════╗
ภาวะเงินเฟ้อ ตลาดผันผวนแบบนี้ ติดตามข่าวเศรษฐกิจแบบเน้น ๆ จากหลายเพจได้ใน Blockdit - คอนเทนต์แพลตฟอร์มที่มีผู้ใช้งานเป็นประจำ 2 ล้านคน ลองใช้ฟรี blockdit.com/download
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
TikTok - tiktok.com/@longtunman
Spotify - open.spotify.com/show/4jz0qVn1AL7tRMHiTvMbZH
Apple Podcasts - podcasts.apple.com/th/podcast/ลงทุนแมน/id1543162829
Soundcloud - soundcloud.com/longtunman
References
-bit.ly/3OB7mcx
-bit.ly/3SOyE1t
-https://chinapower.csis.org/china-middle-class/
-https://edition.cnn.com/2023/11/21/business/china-mastercard-expansion-approval-intl-hnk/index.html
-https://finance.yahoo.com/quote/MA/financials?p=MA
-https://finance.yahoo.com/quote/V/financials?p=V
-https://m.UnionPayintl.com/cardholderServ/globalCard/wap/en
-https://nilsonreport.com/articles/global-network-card-results-in-2021/
-https://nilsonreport.com/newsletters/1199/
-https://nilsonreport.com/newsletters/1241/
-https://www.census.gov/popclock/print.php?component=counter
-https://www.globenewswire.com/en/news-release/2023/05/24/2675643/0/en/Payment-Card-Volume-Topped-40-Trillion-Worldwide-in-2022.html
-https://s25.q4cdn.com/479285134/files/doc_financials/2023/q4/4Q23-Mastercard-Earnings-Release.pdf
-https://s29.q4cdn.com/385744025/files/doc_downloads/2023/Visa-Inc-Fiscal-2023-Annual-Report.pdf
-https://www.mastercard.co.th/th-th/business/merchants/start-accepting/payment-process.html
https://www.sumup.com/en-gb/invoices/dictionary/merchant-acquirer/
-https://www.statista.com/statistics/278970/share-of-purchase-transactions-on-global-credit-cards/
-https://www.theglobaleconomy.com/China/people_with_credit_cards/
-https://www.theglobaleconomy.com/China/people_with_debit_cards/