ภาษีสรรพสามิต ถือเป็นภาษีทางอ้อม เนื่องจากผู้ผลิตหรือผู้ขายได้ชำระภาษีให้กับรัฐบาลแล้ว แต่ผู้ผลิตหรือผู้ขายก็จะมีการขึ้นราคาสินค้าเพื่อให้ครอบคลุมค่าใช้จ่ายภาษีที่เกิดขึ้น ซึ่งเสมือนว่าผู้บริโภคจะต้องแบกรับภาระภาษีในการซื้อสินค้านั้นอยู่ดี

อย่างไรก็ตาม เหตุผลที่ผู้บริโภคต้องรับภาระภาษีสูงกว่าปกติ สำหรับสินค้าที่เสียภาษีสรรพสามิต
เพราะว่าเป็นสินค้าที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพและศีลธรรม หรือมีลักษณะเป็นของฟุ่มเฟือย หรือได้รับผลประโยชน์เป็นพิเศษจากรัฐ หรือก่อให้เกิดภาระต่อรัฐบาล หรือก่อให้เกิดมลภาวะต่อสิ่งแวดล้อม

โดยหน่วยงานที่จัดเก็บภาษีสรรพสามิต คือ กรมสรรพสามิต กระทรวงการคลัง

ซึ่งผู้มีหน้าที่เสียภาษี ได้แก่ ผู้ผลิต ผู้นำเข้าสินค้า ผู้ประกอบกิจการสถานบริการ และบุคคลอื่นที่พระราชบัญญัติกำหนดให้เป็นผู้มีหน้าที่เสียภาษี

สินค้าและบริการที่มีการเก็บภาษีสรรพสามิตมีดังนี้

1. น้ำมันและผลิตภัณฑ์น้ำมัน
2. เครื่องดื่ม
3. เครื่องใช้ไฟฟ้า
4. แก้วเลกคริสตัล และแก้วคริสตัลอื่น ๆ
5. ยานพาหนะ ได้แก่ รถจักรยานยนต์ และรถยนต์โดยสาร ที่มีที่นั่งไม่เกิน 10 คน
6. เรือยอช์ตและยานพาหนะทางน้ำที่ใช้เพื่อความสำราญ
7. น้ำหอม หัวน้ำหอม และน้ำมันหอม
8. พรมและสิ่งทอปูพื้นอื่น เฉพาะที่ทำด้วยขนสัตว์
9. แบตเตอรี่
10. สถานบริการ ได้แก่ สนามแข่งม้า สนามกอล์ฟ สถานอาบน้ำหรืออบตัว ไนต์คลับและดิสโกเทก
11. สุรา
12. ยาสูบ
13. ไพ่