วิกฤติอาร์เจนตินา ที่รัฐบาลผิดนัดชำระหนี้ /โดย ลงทุนแมน

พันธบัตรรัฐบาลดูเหมือนเป็นสินทรัพย์ที่ปราศจากความเสี่ยง (Risk-free asset)
แต่ในตอนนี้มีอยู่ประเทศหนึ่ง ที่รัฐบาลไม่สามารถหาเงินมาชำระหนี้ได้
ประเทศนั้นชื่อ อาร์เจนตินา
เรื่องนี้มีที่มาเป็นอย่างไร
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
╔═══════════╗
อยากรู้ความเป็นไปของเศรษฐกิจโลก ต้องเข้าใจอดีต
เศรษฐกิจโลก 1,000 ปี พิมพ์ครั้งที่ 6
สั่งซื้อได้ที่ (รับส่วนลด 10% จากราคาปก 350 บาท)
Lazada : https://www.lazada.co.th/products/1000-i714570154-s1368712682.html
Shopee : https://shopee.co.th/product/116732911/6716121161
╚═══════════╝
ปี ค.ศ. 2010 หนี้สาธารณะของอาร์เจนตินาอยู่ที่ 4.9 ล้านล้านบาท
หรือประมาณ 44% ของ GDP

ปี ค.ศ. 2019 หนี้สาธารณะของอาร์เจนตินาอยู่ที่ 11 ล้านล้านบาท
หรือประมาณ 93% ของ GDP

หนี้สาธารณะที่เพิ่มสูงขึ้นกำลังสร้างปัญหาอย่างหนักให้อาร์เจนตินา ตอนนี้เรียกได้ว่า อาร์เจนตินาคือ คนป่วยแห่งอเมริกาใต้

บางคนอาจไม่รู้ว่า ครั้งหนึ่งในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 อาร์เจนตินาเคยเป็นหนึ่งในประเทศที่มั่งคั่งที่สุดแห่งหนึ่งของโลก

เพราะอุตสาหกรรมการเกษตรของอาร์เจนตินานั้นเติบโตอย่างมาก จากการที่มีที่ดินอุดมสมบูรณ์และภูมิอากาศเหมาะแก่ภาคเกษตรกรรม

เรื่องนี้ทำให้ในปี ค.ศ. 1913 อาร์เจนตินาติด 1 ใน 10 ประเทศที่มีรายได้ต่อหัวของประชากรมากที่สุดในโลก

อย่างไรก็ตาม เวลาผ่านมา 106 ปี
ในปี ค.ศ. 2019 รายได้ต่อหัวของอาร์เจนตินาตกลงไปอยู่ที่ 66 ของโลก

จุดเริ่มต้นของความเปราะบางทางเศรษฐกิจของประเทศเกิดมาจาก 2 สาเหตุหลักคือ

1. ความไม่สงบเรียบร้อยทางการเมือง ซึ่งมาจากการปฏิวัติยึดอำนาจของกลุ่มทหารและการคอร์รัปชันของนักการเมือง

2. การใช้นโยบายของผู้นำหลายคนในอดีตที่ต้องการสร้างคะแนนนิยม และนำมาซึ่งการพิมพ์เงินและการใช้งบประมาณขาดดุลจำนวนมาก

พอเรื่องเป็นแบบนี้ จึงทำให้เกิดภาระการเงิน การคลังแก่ประเทศ

อาร์เจนตินาจึงประสบกับปัญหาต่างๆ ตามมา จนเปรียบเสมือนคนป่วยที่เรี่ยวแรงกำลังลดน้อยลงเรื่อยๆ

แล้วเรื่องนี้ส่งผลกระทบต่ออาร์เจนตินาอย่างไรบ้าง?

ปี ค.ศ. 2019 อัตราเงินเฟ้อของประเทศอยู่ที่ 54% สูงที่สุดในรอบเกือบ 30 ปี
และสูงที่สุดเป็นอันดับที่ 5 ของโลก

ในช่วงระหว่างปี ค.ศ. 2009-2019 อาร์เจนตินามีงบประมาณขาดดุลทุกปี ทำให้อาร์เจนตินาเป็นหนึ่งในประเทศที่มีงบประมาณขาดดุลนานที่สุดในโลก

ภาระหนี้ของรัฐบาลที่เพิ่มขึ้นอย่างมาก ประกอบกับอัตราเงินเฟ้อที่อยู่ในระดับสูง เรื่องนี้จึงทำให้ค่าเงินเปโซอาร์เจนตินาดำดิ่งลงอย่างรวดเร็ว

ถ้าเราเอาเงิน 1 ดอลลาร์สหรัฐ ไปแลกกับ เปโซอาร์เจนตินา
ปี ค.ศ. 2009 จะแลกได้ 3.8 เปโซอาร์เจนตินา
ปี ค.ศ. 2019 จะแลกได้ 60 เปโซอาร์เจนตินา

ค่าเงินของประเทศอ่อนค่าลงเกือบ 1,480% ซึ่งหลายคนอาจมองว่า การอ่อนค่าลงของเงินเปโซ ด้านหนึ่งน่าจะช่วยภาคการส่งออกของประเทศ แต่ก็ดูเหมือนไม่มาก เพราะวันนี้ภาคการส่งออกของประเทศก็คิดเป็นเพียง 14% ของมูลค่า GDP เท่านั้น

การอ่อนค่าลงของเงินเปโซทำให้ธนาคารกลางต้องนำเงินสำรองมาใช้ในการพยุงค่าเงินไม่ให้อ่อนค่าลงอย่างรุนแรง

แต่สิ่งนี้ก็ทำให้ทุนสำรองของธนาคารกลางลดลงอย่างมากจาก 2.1 ล้านล้านบาท ในปี ค.ศ. 2018
เหลือเพียง 1.2 ล้านล้านบาท ในปัจจุบัน

อาร์เจนตินาจึงต้องขอรับความช่วยเหลือจากกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) ด้วยมูลค่ากว่า 1.8 ล้านล้านบาท ซึ่งนับเป็นเงินช่วยเหลือประเทศที่ประสบวิกฤติมากที่สุดในประวัติศาสตร์ของ IMF

อย่างไรก็ตาม เรื่องตลกร้ายอีกอย่างคือ
ในปัจจุบัน ภาระหนี้สาธารณะที่รัฐบาลอาร์เจนตินามีอยู่นั้น 80% เป็นหนี้ต่างประเทศและส่วนมากจะอยู่ในรูปของเงินดอลลาร์สหรัฐ

ซึ่งการอ่อนค่าของเงินเปโซอาร์เจนตินาเมื่อเทียบกับดอลลาร์สหรัฐ ทำให้ภาระหนี้ของประเทศนั้นเพิ่มขึ้นไปอีก เพราะต้องใช้เงินเปโซอาร์เจนตินามากขึ้นในการใช้หนี้ก้อนเดิม

เราลองนึกภาพดูว่า เมื่อ 10 ปีที่แล้ว
ถ้าเราติดหนี้อยู่ 1 ดอลลาร์สหรัฐ
เราจะใช้เงินเพียงแค่ 3.8 เปโซอาร์เจนตินา ไปแลกเงิน 1 ดอลลาร์สหรัฐ เพื่อใช้คืนหนี้

แต่มาวันนี้ เราจะใช้เงินถึง 60 เปโซอาร์เจนตินา ไปแลกเงิน 1 ดอลลาร์สหรัฐ เพื่อใช้คืนหนี้

ซึ่งเรื่องแบบนี้เคยเกิดขึ้นกับประเทศไทยเมื่อปี ค.ศ. 1997 หลายคนคงจำกันได้ดีว่าตอนนั้นเราต้องใช้เงินบาทมากขึ้น 2 เท่าในการใช้หนี้ก้อนเดิม

แต่อาร์เจนตินาตอนนี้ไม่ใช่หนี้เพิ่มขึ้น 2 เท่า แต่เป็นหนี้เพิ่มขึ้นหลายสิบเท่า..

ปัจจุบัน รัฐบาลอาร์เจนตินามีหนี้ต่างประเทศจำนวนกว่า 2 ล้านล้านบาท และล่าสุดรัฐบาลอาร์เจนตินาเพิ่งผิดนัดชำระหนี้ (Default) จ่ายดอกเบี้ยหุ้นกู้จำนวนกว่า 16,000 ล้านบาท

โดยก่อนหน้านี้รัฐบาลได้เจรจาปรับโครงสร้างหนี้กับเจ้าหนี้ เพื่อจ่ายดอกเบี้ยลดลง และเลื่อนการชำระคืนหนี้ออกไป แต่ก็ถูกเจ้าหนี้ปฏิเสธ ทำให้ในตอนนี้รัฐบาลอาร์เจนตินา ต้องกลับมาทบทวนข้อเสนอใหม่เพื่อกลับไปเจรจากับเจ้าหนี้อีกครั้ง

ซึ่งตอนนี้ยังไม่รู้ว่า บทสรุปสุดท้ายของเรื่องนี้จะเป็นอย่างไร
แต่ที่แน่ๆ ถ้ารัฐบาลอาร์เจนตินาไม่สามารถหาเงินมาชำระหนี้แก่เจ้าหนี้ได้ เรื่องราวอาจจะเลวร้ายกว่าที่เราเห็น ณ ตอนนี้

ขณะที่การผิดนัดชำระหนี้จ่ายดอกเบี้ยในครั้งนี้ของอาร์เจนตินาเป็นครั้งที่ 9 ในประวัติศาสตร์ของประเทศ หลังจากที่อาร์เจนตินาเคยประสบกับเหตุการณ์ผิดนัดชำระหนี้ไปทั้งหมด 8 ครั้ง นับตั้งแต่ได้รับเอกราชจากสเปนในปี ค.ศ. 1816 หรือเมื่อ 204 ปีที่แล้ว

เรื่องนี้ อาจเป็นบทเรียนให้แก่หลายประเทศ เพื่อเรียนรู้สิ่งต่างๆ จากประเทศที่เคยประสบปัญหา เพื่อที่จะช่วยหลีกเลี่ยง และไม่เดินตามรอยประเทศเหล่านั้น

ประเทศไทยในตอนนี้ยังดูห่างไกลจากการเป็น อาร์เจนตินา
แต่ก็ควรระวังไว้ เพราะทุกอย่างถ้าประมาท มันก็สามารถเกิดขึ้นได้เสมอ..
----------------------
อยากรู้ความเป็นไปของเศรษฐกิจโลก ต้องเข้าใจอดีต
เศรษฐกิจโลก 1,000 ปี พิมพ์ครั้งที่ 6
สั่งซื้อได้ที่ (รับส่วนลด 10% จากราคาปก 350 บาท)
Lazada : https://www.lazada.co.th/products/1000-i714570154-s1368712682.html
Shopee : https://shopee.co.th/product/116732911/6716121161
----------------------
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
Line - page.line.me/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
References
-https://tradingeconomics.com/argentina/government-debt-to-gdp
-https://www.statista.com/statistics/316929/national-debt-of-argentina-in-relation-to-gross-domestic-product-gdp/
-https://en.wikipedia.org/wiki/Economic_history_of_Argentina
-https://www.statista.com/statistics/316750/inflation-rate-in-argentina/
-https://www.reuters.com/article/us-argentina-economy/argentinas-economic-crisis-explained-in-five-charts-idUSKCN1LD1S7
-https://www.ft.com/content/e6f5c436-37d2-11ea-a6d3-9a26f8c3cba4
-https://www.statista.com/statistics/316916/argentinas-budget-balance-in-relation-to-gdp/
-https://www.bbc.com/news/business-49429361
-https://www.cnbc.com/2020/05/07/argentinas-government-appears-set-to-default-citing-covid-19-pandemic.html
-https://www.theguardian.com/world/2020/may/22/argentina-set-for-default-as-bondholders-reject-new-terms
-https://www.dw.com/en/argentina-in-default-for-second-time-this-century/a-53542302