สรุป ยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม ฉบับลงทุนแมน / โดย ลงทุนแมน

ทุกคนน่าจะเคยได้ยินชื่อของการปฏิวัติครั้งนี้มาก่อน
อาจจะในหนังสือเรียนวิชาสังคมตอนมัธยม
หรือผ่านตามาบ้างตามหนังสือทั่วไป

แต่จะมีสักกี่คนที่เข้าใจหนึ่งในเหตุการณ์ที่สำคัญที่สุดในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ
และผลประทบของมันที่เปลี่ยนวิถีชีวิตของผู้คนทั่วโลก
ยิ่งกว่าตอนที่มนุษย์รู้จักการทำเกษตรเมื่อราวหมื่นปีก่อนเสียอีก

วันนี้ลงทุนแมนจะพาไปรู้จักเหตุการณ์ที่ทำให้ยุโรปก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำโลก (ในยุคล่าอาณานิคม) และเปลี่ยนโลกไปตลอดกาลกัน

ขอต้อนรับสู่ซีรีส์บทความ Civilization ตอน สรุป ยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม

ย้อนกลับไปก่อนที่โลกจะรู้จักการใช้เครื่องจักรเพื่อการผลิต (ก่อนการปฏิวัติ)

ผู้คนในยุคเกษตรกรรมนั้นอาศัยอยู่รวมกันเป็นเผ่า หมู่บ้าน เมือง โดยยังไม่มีการแบ่งหน้าที่กันทำตามความถนัดอย่างชัดเจน เนื่องจากทรัพยากรที่สำคัญที่สุดที่ใช้ในกระบวนการผลิตคือ แรงงานคน หรือสัตว์

จะเห็นได้ว่าในสมัยโบราณนั้นเมื่อมีการทำสงครามเกิดขึ้น ผู้ชนะมักจะกวาดต้อน “ประชาชน” จากผู้แพ้ เพื่อมาเป็นทรัพยากรของตนเอง

กำลังการผลิตโดยรวมนั้นจึงขึ้นอยู่กับ “ปริมาณแรงงาน” ที่มี และ “เวลา” ทำงานเท่านั้น

จนกระทั่งการปฏิวัติอุตสาหกรรมเริ่มขึ้น

ช่วงปลายศตวรรษที่ 18 ที่ประเทศอังกฤษ มีการคิดค้นเครื่องปั่นด้ายขึ้นมาใช้ในการผลิตสิ่งทอของอังกฤษ

แทนที่จะต้องเกณฑ์แรงงานคนมาค่อยๆ ม้วนด้าย ขึ้นรูป ถักทอ บรรจุ ก็ใช้เครื่องจักรเครื่องเดียว ทำงานให้เราอย่างอัตโนมัติแทน เป็นการเพิ่มผลผลิตรวมอย่างก้าวกระโดด

มาถึงตรงนี้บางคนอาจมีคำถามว่า

เพียงแค่ไอเดียการใช้แรงงานเครื่องจักร แทนมนุษย์มันสามารถเปลี่ยนโลกทั้งใบได้เลยหรือ?

คำตอบคือ ใช่..

หลังจากนายทุนเห็นว่าโรงงานสิ่งทอที่ใช้เครื่องจักรนั้น สามารถเพิ่มผลผลิต ลดต้นทุน และเพิ่มผลกำไรให้ตนได้อย่างมหาศาล ไอเดียการใช้เครื่องจักรก็แพร่หลายไปยังอุตสาหกรรมอื่นๆ ทั่วอังกฤษ

การผลิตทุกอย่างถูกพัฒนารูปแบบการผลิตแบบสมัยใหม่ที่ทำให้เกิดการผลิตโดยเครื่องจักร สินค้ามีคุณภาพเหมือนกันหมดทุกชิ้น และทดแทนกันได้ ไม่เหมือนผลิตด้วยมือ

ในขณะที่ประเทศไทยใช้ช่างฝีมือดี ตีดาบชั้นยอดขึ้นมาสักเล่มอาจใช้เวลาหลายเดือน อังกฤษใช้แผ่นเหล็กส่งเข้าโรงงานให้เครื่องจักรตัดออกมาเป็นดาบวันละร้อยๆ เล่ม

ต่อมาหลังจากมีการพัฒนาเครื่องจักรไอน้ำได้สำเร็จ รถไฟสายแรกของโลกก็ถือกำเนิดขึ้นที่เส้นทางระหว่างเมือง Manchester – Liverpool

สุดท้ายเทคโนโลยีเหล่านี้ก็เข้ามาสู่อุตสาหกรรม ทางทหาร

ในสายตาของประเทศที่มีการปฏิวัติอุตสาหกรรมแล้วนั้น ทรัพยากรที่สำคัญไม่ใช่แรงงานมนุษย์อีกต่อไป แต่มันคือ “ทรัพยากรธรรมชาติ” เช่น ไม้ ถ่าน เหล็ก เป็นต้น

ความต้องการใช้ทรัพยากรเพื่อป้อนโรงงานในโลกใหม่ ได้ขับเคลื่อนเหล่าผู้เจริญให้เข้ามายึดครองทรัพยากรจากโลกเก่า

พวกเขายึดครองทรัพยากรเหล่านี้ด้วยการติดต่อให้มีการเปิดประเทศเพื่อการค้าขายอย่างเสรีขึ้น กับเหล่าประเทศในโลกเก่า

หากใครไม่ยอมก็ใช้กองทัพที่ทรงพลังกว่าเข้าบังคับให้มีการเปิดประเทศ หรือแม้กระทั่งยึดครองเป็นอาณานิคม

แม้แต่พี่ใหญ่แห่งเอเชียเช่นจีน ยังเจอบทเรียนจากประเทศเล็กๆ อย่างอังกฤษมาแล้วในสงครามฝิ่น

ญี่ปุ่นเองก็เคยถูกเรือรบขนาดใหญ่ที่เรียกว่า “เรือดำ” ของอเมริกาเพียงสามลำบีบให้เปิดประเทศมาแล้ว

แต่ญี่ปุ่นนั้นต่างจากประเทศอื่นๆ ในโลกเก่า แทนที่จะต่อต้าน พวกเขาเลือกที่จะปฏิรูปครั้งใหญ่ที่รู้จักในชื่อ การปฏิรูปเมจิ

ญี่ปุ่นได้เปิดรับวิทยาการใหม่ๆ จากตะวันตกเข้ามา รวมถึงจัดการกองทัพ และสังคมใหม่ให้ก้าวรับกับกระแสการเปลี่ยนแปลงนี้

ผลลัพธ์คือ ญี่ปุ่นประเทศเกาะเล็กๆ ที่ไม่มีทรัพยากร เจริญรุดหน้าอย่างรวดเร็วจนกลายเป็นมหาอำนาจหนึ่งเดียวจากเอเชีย ที่อาจหาญต่อกรกับเหล่าชาติตะวันตกในยุคนั้นเลยทีเดียว

อย่างไรก็ดี ทุกการก้าวไปข้างหน้าย่อมมีผู้ถูกทิ้งไว้เบื้องหลังเสมอ

ในช่วงเวลาที่มีการใช้เครื่องจักรแทนคน เหล่าแรงงานไร้ฝีมือนั้นต้องพบกับภาวะถูกเครื่องจักร “แย่งงาน”

เพียงแรงงานฝืมือบวกกับคนควบคุมไม่กี่คน ก็สามารถทดแทนแรงงานเดิมๆ ได้แล้ว

แต่งานของมนุษย์ก็ไม่ได้ถูกแย่งอย่างที่หลายคนคิดไว้ตอนแรก

กลายเป็นว่ามนุษย์ได้เคลื่อนย้ายไปทำงานใหม่ในการสร้างสินค้าและบริการใหม่ๆ อีกมากมาย

หลังจากยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม เราก็ได้เห็นสินค้าใหม่ๆ ออกสู่ท้องตลาด

เริ่มตั้งแต่ รถไฟ คลื่นวิทยุ ไฟฟ้า รถยนต์ เครื่องบิน ทีวี รวมไปจนถึงคอมพิวเตอร์ และ โทรศัพท์มือถือ ในยุคปัจจุบัน

มีคนกล่าวกันว่า คนธรรมดาในยุคปัจจุบัน ยังมีชีวิตที่สะดวกสบายกว่า “ราชา” ในสมัยก่อนยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม เสียอีก

เมื่อเราได้มองย้อนกลับไป ก็คงจะเป็นจริงดังนั้น..
----------------------
ติดตามเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ แบบเรียลไทม์ได้ที่แอปพลิเคชันลงทุนแมน โหลดฟรีทั้ง iOS และ android www.blockdit.com/app
.
หนังสือลงทุนแมนให้อ่านยามว่าง เล่ม 1.0-4.0 หาซื้อได้ที่ร้านหนังสือชั้นนำทั่วประเทศ
.
อินสตาแกรม ไว้ดูภาพสวยๆ instagram.com/longtunman
.
ทวิตเตอร์กระชับฉับไว twitter.com/longtunman
.
ไลน์ส่งข้อความตรงวันละครั้ง line.me/R/ti/p/%40longtunman
----------------------