สหกรณ์ออมทรัพย์ ใหญ่กว่าที่คิด / โดย ลงทุนแมน

สินทรัพย์ของสหกรณ์ออมทรัพย์มีมากกว่าที่เราคิด
ซึ่งนับเป็นมูลค่าถึง 17% ของ GDP ประเทศไทย
และกำไรของสหกรณ์ออมทรัพย์ทั้งหมดในปี 2560
จะมีมากกว่ากำไรของธนาคารไทยพาณิชย์และกสิกรไทย รวมกันเสียอีก

แล้วเรื่องนี้มีอะไรที่น่าสนใจ ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง

ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจกับระบบสหกรณ์ของไทยกันก่อน

ระบบสหกรณ์นั้นจัดตั้งขึ้นเพื่อเป็นตัวกลางทางการเงินระหว่างสมาชิก ซึ่งสมาชิกนั้นมีทั้งผู้ที่ฝากเงินและผู้ที่ต้องการกู้เงิน

สำหรับผู้ที่ฝากเงินนั้น ปกติจะได้รับอัตราดอกเบี้ยที่สูงกว่าของธนาคารพาณิชย์

ขณะที่สมาชิกที่ต้องการใช้เงิน ส่วนใหญ่จะกู้ด้วยอัตราดอกเบี้ยที่ต่ำกว่าของธนาคารพาณิชย์

จึงทำให้ระบบสหกรณ์ของไทยนั้นเป็นที่นิยมและขยายตัวเป็นอย่างดีในช่วงหลายปีที่ผ่านมา

ในปี 2560 สหกรณ์ของไทยมีจำนวน 7,083 แห่ง ทั้งหมดอยู่ภายใต้การดูแลของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยแบ่งออกเป็น 7 ประเภท คือ

1.สหกรณ์การเกษตร
2.สหกรณ์ประมง
3.สหกรณ์นิคม
4.สหกรณ์ร้านค้า
5.สหกรณ์บริการ
6.สหกรณ์ออมทรัพย์
7.สหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน

โดยจำนวนกว่า 54% เป็นสหกรณ์การเกษตร แต่สหกรณ์ที่มีสินทรัพย์ในระบบมากที่สุด คือ “สหกรณ์ออมทรัพย์” ซึ่งมีมูลค่ากว่า 2.5 ล้านล้านบาท หรือคิดเป็น 89% ของสหกรณ์ทั้งระบบที่ 2.8 ล้านล้านบาท

จะเห็นได้ว่า สหกรณ์ออมทรัพย์ มีความสำคัญ และมีสินทรัพย์ที่อยู่ในนี้เป็นจำนวนมาก

แล้วรายได้ของสหกรณ์ออมทรัพย์มาจากไหน ?

รายได้หลักของสหกรณ์ออมทรัพย์มาจากธุรกิจสินเชื่อ ซึ่งในปี 2560 สหกรณ์ออมทรัพย์มีการปล่อยสินเชื่อมากกว่า 1.1 ล้านล้านบาท และมีรายได้จากสินเชื่อกว่า 1.37 แสนล้านบาท

โดยสหกรณ์ออมทรัพย์มีกำไรกว่า 78,196 ล้านบาท หรือคิดเป็น 94% ของสหกรณ์ไทยทั้งระบบที่ 83,448 ล้านบาท

ที่น่าสนใจคือ กำไรของสหกรณ์ออมทรัพย์นั้นมากกว่ากำไรในปี 2560 ของธนาคารไทยพาณิชย์และกสิกรไทยที่รวมกันได้ 77,489 ล้านบาท

พอเรื่องเป็นแบบนี้ จึงไม่แปลกที่สหกรณ์ออมทรัพย์จะมีบทบาทอย่างมากต่อระบบสหกรณ์ของไทย

โดยทั่วไป ผู้มีส่วนได้เสียของสหกรณ์ก็คือ สมาชิก ซึ่งในทางปฏิบัติก็จะดูแลผลประโยชน์ของสหกรณ์ไปในตัว

หน่วยงานกำกับดูแลสหกรณ์ ทั้งกรมส่งเสริมสหกรณ์และกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ จึงไม่เข้มงวดมากเท่ากับกรณีของธนาคารแห่งประเทศไทยที่ดูแลระบบธนาคารพาณิชย์

แต่ด้วยกฎระเบียบที่น้อยกว่าธนาคารพาณิชย์ ในอดีตจึงเกิดเรื่องอื้อฉาวของสหกรณ์บางแห่ง เช่น ในปี 2556 ที่มีการทุจริตสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนคลองจั่น

สมาชิกของสหกรณ์กว่า 56,000 คน ไม่สามารถมาเบิกเงินของตนเองที่ฝากเอาไว้ เนื่องจากมีการทุจริตของผู้บริหารสหกรณ์ ส่งผลให้เงินถูกยักยอกออกไปกว่า 16,000 ล้านบาท

ที่แย่กว่านั้นคือ สหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนคลองจั่น ยังรับฝากเงินจากสหกรณ์อื่นๆ อีกกว่า 76 แห่ง จำนวนกว่า 8,000 ล้านบาท ซึ่งมีสมาชิกกว่า 300,000 คน จึงทำให้ผลกระทบดังกล่าวลามเป็นลูกโซ่ในช่วงนั้น

รวมไปถึง ข่าวด้านลบของสหกรณ์ออมทรัพย์ในสถาบันการศึกษาบางแห่งในช่วงที่ผ่านมา ที่ผู้บริหารใช้เงินผิดวัตถุประสงค์

เชื่อหรือไม่ว่าตอนนี้ ยังมีสหกรณ์ออมทรัพย์อีกหลายแห่ง กำลังเจอปัญหาเรื่องสภาพคล่อง จากการที่ปล่อยสินเชื่อออกไป แต่ลูกหนี้เริ่มไม่สามารถมาชำระหนี้คืนได้

วันนี้ ขนาดสินทรัพย์ของระบบสหกรณ์ไทยมีขนาดใหญ่มากขึ้นกว่าในอดีตมาก

ดังนั้นจึงเป็นคำถามต่อไปว่า กฎระเบียบ ในการกำกับดูแลระบบสหกรณ์ของไทยมีความมั่นคงพอแล้วหรือยัง ที่จะสร้างความเชื่อมั่นให้กับสมาชิก

ขณะที่ผู้บริหารสหกรณ์ที่ต้องดูแลเงินจำนวนมาก ต้องมีคุณธรรมและจริยธรรม อย่าให้ความโลภมาบังตาจนก่อให้เกิดความเสียหายเหมือนที่ผ่านมา

เพราะคงไม่มีสมาชิกคนไหน อยากมาฝากเงินกับสหกรณ์ ถ้าเบิกเงินออกมาใช้ไม่ได้

และถ้าวันหนึ่งทุกคนขาดความเชื่อมั่นในระบบสหกรณ์ จะส่งผลในวงกว้าง อย่างที่หลายคนคาดไม่ถึง..
----------------------
อ่านเรื่อง เงินบนโลกใบนี้ มีอยู่เท่าไร? ได้ที่ https://www.blockdit.com/articles/5c386be35f176a0b0aa085ca

โหลดแอป blockdit ได้ที่ blockdit.com

สั่งหนังสือลงทุนแมน เล่ม 8 ได้ที่
Lazada https://s.lazada.co.th/s.RpFk
Shopee http://bit.ly/2HVWiqj
----------------------

References
-https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/ArticleAndResearch/FAQ/FAQ_114.pdf
-https://www.cad.go.th/ewtadmin/ewt/statistic/download/report_info/60/all_2_60.pdf
-https://www.cad.go.th/ewt_news.php?nid=39088&filename=infor_fina_farmer
-https://thaipublica.org/investigations/creditunion-khong-chan/
-https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parliament_parcy/download/usergroup_disaster/6-12.pdf
-https://www.prachachat.net/economy/news-214464
-https://thaipublica.org/2013/11/credit-unions-klongchan-23/